Τα δασικά οικοσυστήματα αποτελούν βασικό παράγοντα διατήρησης της ζωής, αφού συντηρούν τη βιοποικιλότητα, συμβάλλουν στη διαμόρφωση του κλίματος, προστατεύουν τα εδάφη από πλημμύρες, δεσμεύουν CO2, παράγουν οξυγόνο, χρήσιμη ξυλεία καθώς και άλλα πολύτιμα προϊόντα και αγαθά.
Στα πλαίσια του προγράμματος Teachers4europe, στα πλαίσια καινοτόμων δράσεων Περιβαλλοντικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης «Δρω στη φύση κι εξερευνώ τη βιοποικιλότητα» που υλοποιείται στη Δ2 τάξη τη σχολική χρονιά 2016-2017 και στα πλαίσια της συμμετοχής μας στο διεθνές ευρωπαϊκό δίκτυο με συμμετοχή 15 ευρωπαϊκών χωρών «Learning about forests – Μαθαίνω για τα Δάση» υπό την αιγίδα του δικτύου Ecoschools-Οικολογικά Σχολεία της ΕΕΠΦ-FEE Foundation for Environmental Education επισκεφθήκαμε την Τρίτη 14 Μαρτίου 2017 το δάσος της Βελίνας όπου με τη συνεργασία με το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Κ.Π.Ε.) Σικυωνίων πραγματοποιήσαμε το βιωματικό εκπαιδευτικό περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Εξερευνώντας τους θησαυρούς του δάσους της Βελίνας».
Σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από το Κ.Π.Ε. βρίσκεται το δάσος της Βελίνας και έτσι εξασφαλίζεται η εύκολη πρόσβαση των μαθητών για άμεση παρατήρηση και έρευνα.
Το δάσος της Βελίνας είναι ένα φυσικό, αυτοφυές δάσος. Έχει έκταση 2.211,2 στρέμματα. Επίσης, έχει μια σημαντική ιδιαιτερότητα. Δεν έχει καεί ποτέ!! Ανήκει στα μεσογειακά είδη δασών πεύκης με ενδημικά είδη μαύρης πεύκης. Παρόμοιες φυτοκοινωνίες, διαδραματίζουν εξαιρετικό ρόλο στη οικονομία των υδατικών πόρων, επειδή συγκρατούν το νερό και συντελούν στη διατήρηση της σταθερότητας ενός οικοσυστήματος.Φιλοξενεί και μεγάλο αριθμό αλλά και σημαντικά ενδημικά είδη χλωριδοπανίδας.
Για όλους αυτούς τους λόγους, το συνιστούν οικότοπο προτεραιότητας της Κοινοτικής Οδηγίας 92/43.
Σκοπός του εκπαιδευτικού προγράμματος του ΚΠΕ, «Εξερευνώντας τους θησαυρούς του δάσους της Βελίνας», είναι η γνωριμία με το δασικό οικοσύστημα της περιοχής και μέσα από ευχάριστες και βιωματικές δραστηριότητες η άντληση πληροφοριών και η ευαισθητοποίηση για θέματα προστασίας και διαχείρισης των δασών.
Στόχοι του προγράμματος είναι οι μαθητές:
- Να κατανοήσουν τις βασικές έννοιες της δομής και λειτουργίας του δασικού οικοσυστήματος.
- Να αναζητήσουν και να ταυτοποιήσουν την πλούσια χλωρίδα του δάσους της Βελίνας.
- Να ανακαλύψουν ίχνη της πανίδας του.
- Να διαπιστώσουν την ποικιλία της ζωής σε μια χούφτα χώμα.
- Να συνειδητοποιήσουν τις ωφέλειες του δάσους.
- Να γνωρίσουν τους κινδύνους που το απειλούν.
- Να γνωρίσουν το φυσικό περιβάλλον του δάσους με τις αισθήσεις και το νου.
- Χρησιμοποιώντας τα χέρια και τη φαντασία τους να εκφραστούν καλλιτεχνικά.
- Να νιώσουν τα παιδιά τη μαγεία του δάσους, να το αγαπήσουν μέσα από την απόλαυση, τη χαρά και το παιχνίδι ώστε να το προστατεύουν καλύτερα.
- Να ενεργοποιήσουν την κριτική τους σκέψη μέσα από βιωματικά παιχνίδια, να αναπτύξουν επιχειρήματα και να προτείνουν λύσεις.
- Να αποκτήσουν θετική γνώση και στάση για το δάσος.
- Να ευαισθητοποιηθούν για θέματα διαχείρισης και προστασίας του δάσους.
- Να διατυπώνουν προτάσεις για μια αειφορική ανάπτυξη.
Στάδια υλοποίησης του προγράμματος
Στάδιο 1: Υποδοχή – Ενημέρωση
Οι υπεύθυνοι του ΚΠΕ μας υποδέχθηκαν και μας ενημέρωσαν για τη γεωγραφική θέση του ΚΠΕ, το ρόλο και τις δραστηριότητες του. Όλοι οι μαθητές έφτιαξαν ένα μεγάλο κύκλο στην κεντρική πλατεία του χωριού Κλημέντι και χωρίστηκαν σε ομάδες.
Στη συνέχεια ακολούθησε μία όμορφη ξενάγηση στο χωριό όπου είδαμε τις γραφικές βρύσες όπου ήταν το σημείο συνάντησης των γυναικών του χωριού και το σπίτι όπου είχε φιλοξενηθεί ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.
Στάδιο 2: Θεωρητικό μέρος
Ακολούθησε παρουσίαση του γνωστικού μέρους με χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας. Οι μαθητές εξοικειώθηκαν με βασικούς περιβαλλοντικούς όρους όπως: περιβάλλον, δασικό οικοσύστημα, βιότοπος. Στο τέλος της παρουσίασης οι υπεύθυνοι του ΚΠΕ, τους οποίους ευχαριστούμε πάρα πολύ κέρασαν τους μαθητές υγιεινά και νόστιμα σάντουιτς.
Πριν την αποχώρησή μας από το Κλημέντι για το δάσος της Βελίνας πραγματοποιήσαμε τιμητική δεντροφύτευση μίας πασχαλιάς δίπλα στο μνημείο του Έλληνα ιατρού και ακαδημαϊκού καθηγητή Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνου Χωρέμη, ο οποίος θεωρείται ο θεμελιωτής της σύγχρονης Ελληνικής Παιδιατρικής και γεννήθηκε στο Κλημέντι Κορινθίας στις 25 Ιανουαρίου 1898.
Στάδιο 3: Πρακτικό μέρος – εργασία πεδίου
Α΄ Στάση:Γίνεται αναφορά στη γεωγραφία της περιοχής. Οι μαθητικές ομάδες καθοδηγούμενες από τους εκπ/κούς του Κέντρου προσανατολίζονται στο χώρο με διάφορους τρόπους και με τη βοήθεια πυξίδας και χάρτη.
Β΄ Στάση: Ακολουθώντας καθορισμένη διαδρομή (μήκος διαδρομής: 2,2 χιλιόμετρα) μέσα σε δασικό μονοπάτι που διασχίζει το δάσος, οι μαθητικές ομάδες καταγράφουν τη χλωρίδα και πανίδα, εντοπίζουν και καταγράφουν τις ανθρώπινες παρεμβάσεις, αντιλαμβάνονται αισθητηριακά το χώρο, καταγράφουν ήχους του δάσους. και εκτιμούν την ηλικία διαφόρων δέντρων.
Γ΄ Στάση:Καταγράφονται διάφορα μετεωρολογικά στοιχεία, μετρούν: θερμοκρασίες αέρα- εδάφους, την ένταση του ανέμου σε ξέφωτο και μέσα στο δάσος, γίνεται αναγνώριση των ειδών βλάστησης, παρατήρηση της πανίδας. Συλλέγουν στοιχεία από το έδαφος παρατηρούν τους μικροοργανισμούς του. Υπολογίζουν το ύψος δέντρων.
Μπορείτε να δείτε τις παρακάτω δραστηριότητες που υλοποιήσαμε σχετικά με την επίσκεψη μας στο δάσος της Βελίνας.
Περάσαμε καταπληκτικά
και η εκδρομή στο δάσος της Βελίνας
θα μας μείνει αξέχαστη!