Καλή Σαρακοστή ευχόμαστε από χθες! Άραγε γνωρίζουμε οι μεγαλύτεροι τι είναι και ποια είναι η σημασία της; Αν έχετε απορίες μπορείτε να διαβάσετε τις παρακάτω θεολογικές θέσεις.
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ξεκινά από την Καθαρά Δευτέρα και ολοκληρώνεται την Παρασκευή προ των Βαΐων. Παρεμβάλλεται το διήμερο της Ανάστασης του Λαζάρου και της Κυριακής των Βαΐων και ύστερα ξεκινά η Μεγάλη Εβδομάδα.
Στην apostoliki-diakonia.gr διαβάζουμε ότι η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής θεσμοθετήθηκε κατά μίμηση της 40ήμερης νηστείας του Κυρίου μας μετά τη Βάπτισή Του (Ματθ. δ΄, 2), αλλά καί των 40ήμερων νηστειών των Προφητών Μωυσή (᾿Εξοδ. λδ΄, 28) καί Ηλία (Γ΄ Βασ. ιθ΄ 8).
Ας διαβάσουμε μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο “Μεγάλη Σαρακοστή. Πορεία προς το Πάσχα” του π.Αλεξάνδρου Σμέμαν:
Η Μεγάλη Σαρακοστὴ είναι ένα πνευματικὸ ταξίδι που προορισμός του είναι το Πάσχα, “η Εορτὴ των Εορτών”. Το Πάσχα πανηγυρίζουμε την Ανάσταση του Χριστού σαν γεγονός που έγινε κάποτε, αλλά ακόμη γίνεται σε μας. Είναι ένα δώρο που αλλάζει ριζικά τη διάθεσή μας απέναντι σε κάθε κατάσταση αυτού του κόσμου, ακόμα και απέναντι στο θάνατο. Μας δίνει τη δύναμη να επιβεβαιώνουμε θριαμβευτικά “Νικήθηκε ο θάνατος”. Φυσικά, υπάρχει ακόμα ο θάνατος. Αλλά όλη η πίστη μας είναι ότι με το δικό Του θάνατο ο Χριστός άλλαξε τη φύση του θανάτου. Τον έκανε πέρασμα, διάβαση (Πάσχα) στη Βασιλεία του Θεού μεταμορφώνοντας τη δραματικότερη τραγωδία σε αιώνιο θρίαμβο, σε νίκη.
“Μεγάλη Σαρακοστή. Πορεία προς το Πάσχα” του π.Αλεξάνδρου Σμέμαν
Αν το αναγνωρίζουμε αυτό, τότε μπορούμε να καταλάβουμε τι είναι το Πάσχα και γιατί χρειάζεται και προϋποθέτει τη Μεγάλη Σαρακοστή. Τότε μπορούμε να καταλάβουμε ότι η λειτουργική παράδοση της Εκκλησίας και όλος ο κύκλος των ακολουθιών της υπάρχουν για να μας βοηθήσουν να ξαναβρούμε το όραμα και τη γεύση αυτής της νέας ζωής, που τόσο εύκολα χάνουμε και προδίνουμε κι ύστερα να μπορέσουμε να μετανιώσουμε και να ξαναγυρίσουμε στην Εκκλησία.
Πώς είναι δυνατόν να αγαπάμε και να επιθυμούμε κάτι που δεν γνωρίζουμε; Η λατρεία της Εκκλησίας είναι η είσοδος και η επικοινωνίας μας με τη νέα ζωή της Βασιλείας. Μέσα από τη λειτουργική ζωή η Εκκλησία μάς αποκαλύπτει εκείνα “που τα μάτια δεν είδαν και τα αυτιά δεν άκουσαν, που έχει ετοιμάσει ο Θεός σε αυτούς που τον αγαπούν…” Στο κέντρο αυτής της λειτουργικής ζωής είναι το Πάσχα. Το Πάσχα είναι η πόρτα, ανοιχτή κάθε χρόνο, που οδηγεί στη
Βασιλεία του Χριστού, είναι η πρόγευση της αιώνιας χαράς που μας περιμένει….”
Ένα ταξίδι ζωής
Τέλος, ας αναγνώσουμε τα λόγια για τη Σαρακοστή από τον π. Θεμιστοκλή Μουρτζανό.
Σαρακοστή σημαίνει, πρώτα απ’ όλα νηστεία από την αμαρτία, από ό,τι δηλαδή μας ασχημίζει εσωτερικά. Το πρώτο και κυριότερο πάθος του ανθρώπου είναι ο εγωισμός, από το οποίο πάσχουμε όλοι ανεξαιρέτως. Η σωματική νηστεία μας βοηθά να περιορίσουμε το να θέλουμε διαρκώς. Κάνοντας εγκράτεια στα φαγητά ταυτόχρονα κάνουμε εγκράτεια στη
διαρκή ικανοποίηση των επιθυμιών μας!
Σαρακοστή ακόμα σημαίνει επαναβίωση του λατρευτικού στοιχείου της Εκκλησίας. Η κατάνυξη στις Προηγιασμένες Λειτουργίες, η προσευχή στην Παναγιά μας με τους Χαιρετισμούς της, οι ωραιότατες λειτουργίες του Μ. Βασιλείου κάθε Κυριακή, το Μεγάλο Απόδειπνο και ο θρηνητικός Μεγάλος Κανόνας, ποιητικά κείμενα ύψιστης αξίας, αλλά και παρουσίασης ενός τρόπου ζωής που απεικονίζει τη Βασιλεία του Θεού. Η εκκλησιαστική λατρεία μιλά στην ψυχή του ανθρώπου μυστικά, με τους κατανυκτικούς βυζαντινούς ψαλμούς της, το ιλαρό φως των κεριών, με τη μετοχή στο Σώμα και το Αίμα του Χριστού, με την ελπίδα στο πρόσωπο της Παναγίας, με την μετοχή στο χρόνο του ουρανού και την αποφυγή του άγχους της γης!
Αλλά υπάρχει κι ένα τρίτο στοιχείο στη Σαρακοστή που της προσδίδει ουσία. Είναι το στοιχείο της χαρμολύπης! Λύπη για την εξορία μας από τον Παράδεισο -που για μας δεν είναι τίποτε άλλο από την αγάπη και την κοινωνία με το Θεό, λύπη και μετάνοια για τις αμαρτίες μας, λύπη για τα επικείμενα πάθη του Χριστού και για ό,τι άλλο μας βασανίζει στη ζωή μας, αλλά ταυτόχρονα και χαρά για την παρουσία του Θεού στη ζωή μας, χαρά για την ξαναγεννημένη επιθυμία για το Θεό, χαρά για την επικείμενη Ανάσταση που δεσπόζει ακόμα και στις πένθιμα κατανυκτικές Ακολουθίες της κυρα-Σαρακοστής!
Καλόν αγώνα με υγεία, δύναμη και υπομονή σε όλους όσους επιλέξουν να αγωνιστούν αυτή την περίοδο!