Από την Κυριακή των Βαΐων αρχίζει ουσιαστικά η λεγόμενη Μεγάλη Εβδομάδα ή Εβδομάδα των Παθών.
Κατά την ημέρα αυτή εορτάζεται η ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου Tου Ιησού Χριστού στα Ιεροσόλυμα όπου, κατά τους συγγραφείς των Ιερών Ευαγγελίων, οι Ιουδαίοι Tον υποδέχθηκαν κρατώντας βάια ή βάγια (κλάδους φοινίκων) και απλώνοντας στο έδαφος τα ρούχα τους ζητωκραύγαζαν «Ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου».
Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να ενημερωθούν για τα γεγονότα όπως μας τα περιγράφει ο ευαγγελιστής Ιωάννης στο Ευαγγέλιο 12, 1-‐18.
«O Iησούς, έξι μέρες πριν από το Πάσχα, ήρθε στη Bηθανία, όπου βρισκόταν ο Λάζαρος που είχε πεθάνει και τον είχε αναστήσει από τους νεκρούς. Του παρέθεσαν, λοιπόν, δείπνο εκεί και η Mάρθα υπηρετούσε, ενώ ο Λάζαρος ήταν ένας από αυτούς που παρακάθονταν στο τραπέζι μαζί με τον Ιησού. Τότε η Mαρία πήρε ένα δοχείο που περιείχε τριακόσια είκοσι εφτά γραμμάρια πολύτιμο μύρο από γνήσιο νάρδο και άλειψε τα πόδια του Ιησού. Κατόπιν σκούπισε με τα μαλλιά της τα πόδια του και όλο το σπίτι γέμισε από την ευωδιά του μύρου. Λέει τότε ένας από τους μαθητές, ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, ο γιος του Σίμωνα, αυτός που επρόκειτο να τον προδώσει. Γιατί τάχα να μην πουληθεί το μύρο αυτό για τριακόσια δηνάρια και να μη δοθεί στους φτωχούς; Αυτό όμως το είπε, όχι γιατί τον ένοιαζε για τους φτωχούς, μα γιατί ήταν κλέφτης και γιατί κρατούσε το ταμείο κι έκλεβε τα χρήματα που έβαζαν σε αυτό. Του είπε τότε ο Iησούς: Άφησέ την. Το έχει φυλάξει αυτό για την ημέρα του ενταφιασμού μου. Kι όσο για τους φτωχούς, αυτούς θα τους έχετε πάντοτε μαζί σας, ενώ εμένα δε θα με έχετε πάντοτε.
Στο μεταξύ, μεγάλος αριθμός Ιουδαίων έμαθαν ότι βρίσκεται εκεί και ήρθαν, όχι μόνο για τον Ιησού, αλλά για να δουν και το Λάζαρο, τον οποίο ανέστησε από τους νεκρούς. Έτσι, οι αρχιερείς πήραν την απόφαση να σκοτώσουν και το Λάζαρο, γιατί πολλοί από τους Ιουδαίους πήγαιναν για αυτόν και πίστευαν στον Ιησού.
Την επόμενη μέρα, ένα μεγάλο πλήθος που είχε έρθει στη γιορτή, σαν άκουσε ότι ο Iησούς έρχεται στα Ιεροσόλυμα, πήρε Βάϊα από τις φοινικιές και βγήκε να τον προϋπαντήσει κραυγάζοντας: Δοξολογείστε: Ευλογημένος αυτός που έρχεται στο όνομα του Kυρίου, ο βασιλιάς του Ισραήλ! Kαι ο Iησούς, αφού βρήκε ένα γαϊδουράκι, κάθισε πάνω σε αυτό, όπως λέει η Γραφή: Mη φοβάσαι θυγατέρα μου Σιών! Δες! Έρχεται ο βασιλιάς σου καθισμένος πάνω σε γαϊδουράκι.
Αυτά, βέβαια, δεν τα κατάλαβαν στην αρχή οι μαθητές του, αλλά όταν δοξάστηκε με την ανάληψή του ο Iησούς, τότε θυμήθηκαν ότι αυτά είχαν γραφτεί γι’ Αυτόν και αυτά ακριβώς.
“Και τι δεν θα ‘δινα να είμαι το γαϊδουράκι που πάνω του ανέβηκε ο Χριστός στα Ιεροσόλυμα…”
Άγιος Παΐσιος
Η θριαμβευτική είσοδος στα Ιεροσόλυμα (παιδικό)
Για να ερμηνεύσουμε μερικές φράσεις του Ευαγγελίου λίγο βαθύτερα:
Του παρέθεσαν δείπνο: Μετά την Ανάσταση του Λαζάρου η Μάρθα και η Μαρία και ο Λάζαρος παρέθεσαν δείπνο στο Χριστό. Ήταν μία ένδειξη ευγνωμοσύνης προς το πρόσωπο του Κυρίου μας για την ανάσταση του φίλου Του, για τη νίκη κατά του θανάτου, αλλά και για το μεγαλείο της αγάπης Του προς τους ανθρώπους. Το δείπνο έχει να κάνει με την διάθεση να προσφέρουν οι αδερφές του Λαζάρου το ελάχιστο που μπορούσαν στο Χριστό. Δεν ήταν το φαγητό, όσο η διάθεση της προσφοράς. Το ίδιος αποτυπώνει και η κίνηση της Μαρίας, να αλείψει με πολύτιμο μύρο τα πόδια του Χριστού. Δεν είναι μόνο η αξία του μύρου που το καθιστά πολύτιμο, όσο η αγάπη που γίνεται προσφορά. Να δώσουμε κάτι κι εμείς στο Χριστό, που μας αγαπά και προσφέρεται να ανέβει στο σταυρό και να αναστηθεί για να μας αναστήσει, από την μικρή μας ηλικία. Είναι η αγάπη προς Εκείνον και τους συνανθρώπους μας και η αναγνώριση των ευεργεσιών που κάνει προς τον καθέναν μας, προς τους δικούς μας, προς τον κόσμο, η δύναμη, ο φωτισμός και ο αγιασμός μας.
Ο Ιούδας ο Ισκαριώτης: όλοι οι μαθητές εκτίμησαν την προσφορά και την αγάπη της Μαρίας, εκτός από τον Ιούδα. Αυτός, επειδή είχε την καρδιά του γεμάτη πάθη, δεν μπορούσε να καταλάβει τι σημαίνει αγάπη. Μετρούσε τα πάντα με βάση τα χρήματα και το συμφέρον και με βάση τι θα μπορούσε να κερδίσει ο ίδιος. Αυτοί οι άνθρωποι δεν αναγνωρίζουν τις ευεργεσίες του Χριστού. Δεν πιστεύουν σ’ Αυτόν, αλλά στον εαυτό τους και μόνο. Γι’ αυτό και ο Χριστός του υποδεικνύει ότι η Μαρία αγαπά και προσφέρει στον Ίδιο κάτι που δεν γίνεται από επίδειξη και λειτουργεί ως τύπος της ημέρας του ενταφιασμού Του. Τότε πάλι όσοι αγαπούνε το Χριστό, θα Του προσφέρουν μύρα. Οι φτωχοί θα είναι πάντοτε μαζί με τους μαθητές. Ο Χριστός όμως όχι. Αν ο Ιούδας ήταν ειλικρινής, θα μπορούσε να κάνει ελεημοσύνη μετά το πάθος του Χριστού. Όμως εκείνος ενδιαφερόταν για να κρατήσει τα χρήματα για τον εαυτό του, όπως και έκανε όταν αποφάσισε να προδώσει το Χριστό αντί τριάκοντα αργυρίων.
Βάϊα από φοινικιές: το πλήθος που υποδέχεται το Χριστό στα Ιεροσόλυμα Τον δέχεται ως Βασιλιά των Ιουδαίων. Νομίζει ότι ο Χριστός είναι ένας επίγειος άρχοντας, που έρχεται στο όνομα του Θεού, να κυβερνήσει τον κόσμο. Γι’ αυτό και ενθουσιάζονται με το θαύμα της ανάστασης του Λαζάρου. Γι’ αυτό και παίρνουν τα Βάϊα των φοινίκων, όπως υποδέχονταν τους βασιλιάδες και τους νικητές στους πολέμους. Όμως ο Χριστός δεν χρησιμοποιεί άλογο, δεν μπαίνει περήφανος στα Ιεροσόλυμα, αλλά επάνω σε γαϊδουράκι, για να δείξει ότι είναι ο Βασιλιάς όχι του Ισραήλ, αλλά του κόσμου και χαρακτηριστικό Του δεν είναι η διάθεση να κυβερνήσει με την δύναμη και την εξουσία τους ανθρώπους, αλλά με την ταπεινότητα και την αγάπη. Εκπληρώνει με το γαϊδουράκι μια προφητεία της Παλαιάς Διαθήκης, του προφήτη Ζαχαρία που έλεγε ότι ο βασιλιάς της Ιερουσαλήμ θα έλθει σ’ αυτήν πάνω σε ένα γαϊδουράκι, αλλά δείχνει την ίδια στιγμή σε ποιες καρδιές χωρά. Αυτές των ταπεινών.
Πήγαν να δούνε και τον Λάζαρο: η ανάσταση του Λαζάρου ως γεγονός διαδόθηκε σε όλα τα γύρω μέρη και ο Λάζαρος έγινε θέαμα. Έρχονται να τον δούνε, για να βεβαιωθούν με τα μάτια τους για το μεγάλο θαύμα. Σε αντίθεση όμως με αυτούς, οι αρχιερείς των Εβραίων αποφασίζουν να σκοτώσουν, εκτός από το Χριστό, και τον Λάζαρο, για να μην υπάρχει κανείς που να τους θυμίζει τη δύναμη του Θεανθρώπου. Απορούμε για το μέγεθος της κακίας. Δεν εκτιμούνε αυτό που είναι οφθαλμοφανές. Αυτός που η καρδιά του είναι γεμάτη από συμφέρον, δίψα για εξουσία, εγωισμό και νομίζει ότι αυτός κατέχει την αλήθεια, δεν μπορεί να αποδεχτεί το μεγαλείο του Χριστού και της πίστης.
τότε θυμήθηκαν οι μαθητές Του: οι μαθητές του Χριστού θυμήθηκαν όλες τις προφητείες και ερμήνευσαν τα γεγονότα στο αληθινό βάθος τους μετά την ανάστασή Του. Τότε κατάλαβαν και ποιο ήταν το αληθινό νόημα της εισόδου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Ο Χριστός μπήκε εκεί γιατί επρόκειτο να πεθάνει. Να θυσιασθεί για την αγάπη των ανθρώπων και τη σωτηρία τους, σταυρωμένος από τους ανθρώπους. Γι’ αυτό και η είσοδος του Χριστού δεν ήταν δόξα ενός βασιλιά, αλλά η ταπεινοσύνη ενός που επρόκειτο να πάθει και να πεθάνει, αλλά και να αναστηθεί. Οι άνθρωποι Τον δόξαζαν. Χωρίς να το καταλαβαίνουν, δόξαζαν την ταπείνωση και τη θυσία Του. Αν κι εμείς πιστεύουμε στο Χριστό και ζητούμε από Αυτόν να μπει στη ζωή μας, τότε Εκείνος κοιτάζει το πόσο θέλουμε να είμαστε κοντά Του, να Τον μιμηθούμε. Να είμαστε ταπεινοί, να μην περηφανευόμαστε ούτε να θέλουμε να μας δοξάζουν οι άλλοι. Να είμαστε έτοιμοι για θυσία, από το εγώ και τα δικαιώματά μας και το δίκιο μας, για να μπορέσουμε να συγχωρήσουμε τους άλλους. Και τέλος, να θέλουμε να προσφέρουμε στο Χριστό ό,τι περνά από το χέρι μας. Κι έτσι το Πάσχα θα είναι για μας μία περίοδος αληθινής ζωής, με το Χριστό στην καρδιά μας.
Ο Χριστός μπαίνει στην πόλη χωρίς την βασιλική πολυτέλεια, καθισμένος επί πώλου όνου, αντί για ροδοπέταλα και τελετές, τα μικρά παιδιά κουνούν τα βάγια των φοινίκων, αντί να τον υποδεχτούν οι πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες του τόπου.
Σήμαιναν δε τα βάϊα, οι κλάδοι των φοινίκων, την κατά του διαβόλου και του θανάτου νίκη του Χριστού. Το δε Ωσαννά ερμηνεύεται σώσον παρακαλώ. Το δε πωλάριο της όνου και το κάθισμα του Ιησού πάνω του, ζώου ακάθαρτου κατά τον νόμο τους, σήμαινε την πρώην ακαθαρσία και αγριότητα των εθνών και την μετά από λίγο υποταγή αυτών στο άγιο Ευαγγέλιο.
Μπορείτε να πατήσετε για να διαβάσετε απόσπασμα από το παρακάτω βιβλίο Kατηχητικό βοήθημα Ι.Μ.Βεροίας, Ναούσης & Καμπανίας “Η ζωή του Χριστού” για μικρά παιδιά με τα γεγονότα της σημερινής μέρας. Στο τέλος έχει δραστηριότητες!
Την ημέρα της γιορτής οι εκκλησίες μας στολίζονται με βάγια ως ανάμνηση της υποδοχής του Χριστού μας στα Ιεροσόλυμα. Οι ιερείς κατά τη θεία λειτουργία ευλογούν τους σταυρούς από βάγια και στο τέλος της λειτουργίας τους μοιράζουν στους πιστούς. Τους σταυρούς αυτούς οι πιστοί τους βάζουν στα εικονίσματά τους για να προστατεύονται από το κακό.
Επίσης, τη χαρμόσυνη αυτή γιορτή, οι πιστοί “σπάνε” τη νηστεία τρώγοντας ψάρι. Θυμάστε τα κάλαντα του Λαζάρου; “Ήρθε ο Λάζαρος, ήρθαν τα Βάγια, ήρθε η Κυριακή που τρων’ τα ψάρια”.