Τι τρώνε τα ζώα

Από την προηγούμενη εβδομάδα στο μάθημα της Μελέτης Περιβάλλοντος Β δημοτικού επεξεργαζόμαστε το κεφάλαιο “Τι τρώνε τα ζώα”.

Τα ζώα βρίσκουν την τροφή τους στο περιβάλλον.

Τα ζώα που τρώνε φυτά ονομάζονται φυτοφάγα. Τα ζώα που τρώνε άλλα ζώα ονομάζονται σαρκοφάγα. Τέλος, εκείνα που τρώνε και ζώα και φυτά λέγονται παμφάγα.

ΕΣΥ ΤΟ ΞΕΡΕΣ? Επεισόδιο 1: Τι τρώνε τα ζώα;

Ο Κόσμος Των Ζώων – κατηγορίες ζώων

Ο Κύριος Σωστός παρουσιάζει τις βασικές υποδιαιρέσεις των ζώων, χρησιμοποιώντας πολλά βίντεο και τρισδιάστατα γραφικά. Ένα εκπαιδευτικό ντοκιμαντέρ εγκεκριμένο απ’ το Υπ. Παιδείας (2009) ως “Κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό για σχολεία” και απ’ το Υπ. Πολιτισμού ως “Κατάλληλο για όλες τις ηλικίες”.

Διαδραστικά παιχνίδια Wordwall

Kahoot! κουίζ

Προβλήθηκε στον πίνακα ένα Kahoot! κουίζ με σύντομες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής που δημιούργησα, όπως:

• «Το άλογο είναι φυτοφάγο;»
• «Τι τρώει το λιοντάρι;»
• «Ποιο από αυτά είναι παμφάγο;»

Πατήστε εδώ για να δείτε τη live μορφή του. Για να δείτε τις ερωτήσεις μπορείτε να πατήσετε εδώ με μορφή σύντομης ατομικής δραστηριότητας ατομικής μάθησης ( self study ), όπου ο κάθε μαθητής απαντά ατομικά σε tablet, ενισχύοντας την προσωπική αυτορρύθμιση και την εξατομίκευση.

Οι ομάδες απαντούν με τη σειρά τους. Το παιχνίδι παρουσιάζει πόντους και ενθαρρυντικά εφέ για κάθε σωστή απάντηση. Η δασκάλα επαινεί τη συμμετοχή όλων, εξηγεί σύντομα τα αποτελέσματα και κάνει διορθωτικές παρεμβάσεις όπου χρειάζεται. Στόχος της δραστηριότητας είναι η εμπέδωση της γνώσης μέσω παιχνιδοποιημένης μάθησης και θετικού κινήτρου με πολλαπλά οφέλη όπως η άμεση ανατροφοδότηση και η ανάπτυξη συνεργατικού και ανταγωνιστικού πνεύματος σε φιλικό πλαίσιο.

Εκπαιδευτικό βίντεο με το γεύμα ενός ελέφαντα

Παιχνίδι γνώσεων «Τι τρώνε τα ζωάκια;»

Το εκπαιδευτικό επιτραπέζιο παιχνίδι της εταιρείας Δεσύλλας αποτελείται από εικόνες ζώων και εικόνες τροφών. Ο στόχος είναι τα παιδιά να αντιστοιχίσουν κάθε ζώο με την τροφή του (π.χ. λιοντάρι -κρέας, αγελάδα – χόρτο, αρκούδα – μέλι, κ.λπ.). Οι μαθητές παίζουν με τις κάρτες του παιχνιδιού Δεσύλλας σε ομάδες των τεσσάρων. Κάθε ομάδα επιλέγει ένα ζώο και τοποθετεί μπροστά του την τροφή που θεωρεί σωστή.

Παιδαγωγική αξία παιχνιδιού

• Ενισχύει την κατανόηση μέσω οπτικοκινητικής μάθησης.
• Ενθαρρύνει τη συνεργασία, τη συλλογική σκέψη και τον προφορικό λόγο (τα παιδιά αιτιολογούν: «Το άλογο τρώει χόρτο γιατί ζει στο λιβάδι»).
• Η χρήση του παιχνιδιού ως μέσο εμπέδωσης ενεργοποιεί το ενδιαφέρον, ενισχύει τη χαρά της μάθησης και τη συγκράτηση της γνώσης.

Δημιουργική σύνθεση: Ψηφιακή κάρτα στο Canva for Education

Κάθε ομάδα επιλέγει ένα ζώο από το παιχνίδι Δεσύλλας και δημιουργεί μια ψηφιακή κάρτα στο Canva for Education που περιλαμβάνει:

• Εικόνα του ζώου,
• Τι τρώει,
• Μια προτασούλα (π.χ. «Είμαι το άλογο και μου αρέσει να τρώω χορτάρι!»).

Οι ομάδες προβάλλουν τις κάρτες τους στην ολομέλεια και τις τοποθετούν κάτω από την αντίστοιχη κατηγορία (σαρκοφάγα, φυτοφάγα, παμφάγα). Στόχος της δραστηριότητας είναι η εφαρμογή γνώσης σε δημιουργικό έργο και η ανάπτυξη προφορικού λόγου.

Οι αφίσες που δημιούργησαν

Δραστηριότητες αξιολόγησης του γνωστικού αντικειμένου

Οι δραστηριότητες πραγματοποιούνται στο τέλος της ενότητας με σκοπό την αξιολόγηση της κατανόησης των μαθητών και την ενίσχυση του ενδιαφέροντός τους μέσω παιγνιώδους προσέγγισης.

Ψηφιακό παιχνίδι “Ποιος τρώει τι;” (Liveworksheets)

Δημιούργησα μία δραστηριότητα αντιστοίχισης (drag and drop) στο ψηφιακό περιβάλλον της ηλεκτρονικής πλατφόρμας LiveWorksheets , η οποία επιτρέπει σε εκπαιδευτικούς να μετατρέπουν παραδοσιακά φύλλα εργασίας (pdf, εικόνες, έγγραφα) σε διαδραστικές ασκήσεις με αυτόματα τεστ/αξιολόγηση.

Συγκεκριμένα, στη διαδραστική άσκηση “Ποιος τρώει τι;”  οι μαθητές καλούνται να σύρουν (drag and drop) κάθε ζώο στη σωστή κατηγορία τροφής (π.χ. σαρκοφάγα, φυτοφάγα, παμφάγα). Αυτού του τύπου η δραστηριότητα βοηθά πολύ στην οπτική σύνδεση ζώου – τροφή.

“Ο τροχός της τροφής” (Wheel of Names)

Κατόπιν, δημιούργησα έναν διαδικτυακό τροχό με ονόματα ζώων (λιοντάρι, ποντικός, πρόβατα, γάτα, κότα, σκύλος, σκίουρος, ελάφι).

Κάθε φορά που ο τροχός γυρίζει και σταματά σε ένα ζώο, η ομάδα που έχει σειρά πρέπει να απαντήσει:

• Τι τρώει το ζώο αυτό;
• Είναι σαρκοφάγο, φυτοφάγο ή παμφάγο;

Παράδειγμα:
Ο τροχός σταματά στο “λιοντάρι”. Η ομάδα απαντά: «Το λιοντάρι τρώει κρέας, άρα είναι σαρκοφάγο».

Η δραστηριότητα έχει πολλαπλά οφέλη καθώς ενθαρρύνει τη συνεργατική προφορική έκφραση, επιτρέπει την άμεση, προφορική αξιολόγηση της κατανόησης και διατηρεί το ενδιαφέρον λόγω του στοιχείου της τύχης και του παιχνιδιού.

«Πώς ένιωσα σήμερα στο μάθημα;»

Ως μεταγνωστική δραστηριότητα δημιούργησα στο Wordwall μια απλή δραστηριότητα τύπου πολλαπλής επιλογής με τον τίτλο «Πώς ένιωσα σήμερα στο μάθημα;».

Στον υπολογιστή που προβάλλεται στον πίνακα εμφανίζονται τρεις εικόνες-φατσούλες:

• Έμαθα πολλά σήμερα!
• Κατάλαβα αρκετά, αλλά θέλω να ξαναπαίξω.
• Δυσκολεύτηκα λίγο.

Η δραστηριότητα αποτυπώνει πώς ένιωσε ο κάθε μαθητής κατά τη διάρκεια του μαθήματος, δηλαδή τη συναισθηματική του ανταπόκριση και την αυτοαξιολόγησή του. Η μορφή της είναι απλή και άμεση καθώς ο κάθε μαθητής με τη σειρά του επιλέγει τη φατσούλα που αντιπροσωπεύει καλύτερα την εμπειρία του. Δεν προβλέπεται πίνακας κατάταξης ή ανταγωνισμός, καθώς οι απαντήσεις δεν δημοσιοποιούνται ευρέως εστιάζοντας περισσότερο στον αναστοχασμό παρά στον ανταγωνισμό.

Παιδαγωγική αξία:

• Καλλιεργεί τη συναισθηματική νοημοσύνη και την αυτοαντίληψη.
• Ενισχύει την εμπλοκή όλων των μαθητών, ακόμη και των πιο διστακτικών.
• Παρέχει ποιοτικά δεδομένα στην εκπαιδευτικό για αναστοχασμό και σχεδιασμό επόμενων μαθημάτων.
• Ενισχύει τη μεταγνωστική ικανότητα των μαθητών να σκέφτονται πώς έμαθαν και πώς ένιωσαν.
• Δημιουργεί θετικό κλίμα ολοκλήρωσης του μαθήματος και καλλιεργεί τη συναισθηματική έκφραση.
• Κατάλληλη για τάξεις με μία μόνο συσκευή, καθώς οι μαθητές συμμετέχουν εναλλάξ.