Σήμερα σας παραθέτω ένα πολύ χρήσιμο άρθρο του π. Ιωάννη Καλογερόπουλου για την αγάπη των γονιών προς τα παιδιά τους. Είναι πραγματικά μία προσέγγιση που έχει ως στόχο μας προβληματίσει για την πραγματική αγάπη χωρίς προσωπεία και προσωπικές επιδιώξεις…. Είναι μακροσκελές αλλά πιστέψτε με αξίζει να το διαβάσετε όλο!!
Για όσους έχουν παιδιά,
για όσους δεν έχουν ακόμα παιδιά
και για όσους νιώθουν τα άλλα παιδιά ως δικά τους…
Λέμε όλοι, και έχουμε δίκιο, και σίγουρα το πιστεύουμε, ότι αγαπούμε τα παιδιά μας. Φυσικά, αυτό είναι αλήθεια. Από την άλλη, την ίδια στιγμή που το λέμε αυτό, παραδεχόμαστε όλοι και το ομολογούμε με διαφόρους τρόπους, είτε στο εαυτό μας, είτε σε φιλικές μας συζητήσεις, είτε στη εξομολόγηση, ότι κάνουμε και σφάλματα. Εννοείται ότι αυτό με όλους μας συμβαίνει. Δεν υπάρχει γονιός που να μην κάνει σφάλματα, και ούτε θα υπάρξει ποτέ. Πώς είναι δυνατόν αυτά τα δύο να συνυπάρχουν, δηλ. και να αγαπώ τα παιδιά μου και να κάνω σφάλματα; Ίσως δεν τα αγαπούμε πάντοτε με το σωστό τρόπο. Πρέπει να μάθουμε τον κατάλληλο τρόπο.
Ο άνθρωπος είναι ένα πλάσμα που ποθεί την τελειότητα και ταυτόχρονα είναι βουτηγμένος μέσα στην ατέλεια. Και παλεύει με αυτά τα δύο διαρκώς. Οι μαθητές του Χριστού μας προσεύχονταν, ήταν πιστοί. Ταυτόχρονα όμως, ζητούσαν από τον διδάσκαλο να τους διδάξει, πώς να προσεύχονται την ίδια στιγμή που προσεύχονταν! Ένοιωθαν ότι κάτι καλύτερο μπορούσε να γίνει. στη προσευχή. Έτσι, θα προσπαθήσουμε και εμείς τώρα να δούμε τι σημαίνει αγαπώ το παιδί μου. Τι σημαίνει η αγάπη, ποιο είναι το πραγματικό της νόημα, και πότε είναι σωστή. Έχω καταγράψει μερικά χαρακτηριστικά που έχει η σωστή αγάπη προς τα παιδιά μας, και δεν σημαίνει ότι αυτά που έχω είναι τα πάντα.
Πρώτον, αγαπώ το παιδί μου όπως είναι και όχι όπως θα ήθελα να είναι. Εάν αγαπώ το παιδί μου όπως θα ήθελα να είναι , αυτό σημαίνει ότι αγαπώ τις προσδοκίες και τους οραματισμούς μου. Άρα, αγαπώ τον εαυτό μου , σε τελευταία ανάλυση. Αυτό πρέπει είναι ένα σταθερό χαρακτηριστικό κάθε αγάπης, της σωστής αγάπης, σε όλες τις σχέσεις. Το ίδιο συμβαίνει και στο ζευγάρι . Όλοι κάνουμε όνειρα πριν γνωρίσουμε τον άνθρωπο που θα παντρευτούμε, τον φανταζόμαστε. Όμως ,έρχεται η στιγμή που πρέπει να τον αγαπήσουμε όπως είναι. Αλλά το πώς είναι! Το καταλαβαίνουμε σιγά- σιγά, όχι από την αρχή. Σε μεγάλο βαθμό βέβαια , μετά το γάμο. Αυτό όμως είναι η πραγματική αγάπη, δηλαδή η αληθινή αγάπη που έχει βάθος, που έχει αντίκρισμα, που έχει νόημα είναι όταν αγαπούμε τον άλλον για αυτό πού είναι. Όχι όπως θα θέλαμε να είναι. Και είναι η αγάπη που πατάει στη γη και δεν πετάει στα σύννεφα. Αυτό τώρα στη σχέση γονέων – παιδιών δεν είναι και τόσο εύκολο. Γιατί όμως; Γιατί όλοι μας όσο είμαστε νέοι και δεν έχουμε καν δεσμό, φανταζόμαστε κάποια πράγματα για τα παιδιά μας. Όλοι έχουμε ονειροπολήσει, πως θα είναι η οικογένειά μας στο μέλλον. Και βέβαια έχουμε ονειροπολήσει και για τα παιδιά μας. Την ιστορία με την κουκουβάγια και την πέρδικα ασφαλώς την ξέρετε. Τα παιδιά μας θα είναι τα πιο όμορφα, τα πιο έξυπνα και τα πιο πειθαρχημένα, θα τρώνε το φαγητό τους, θα φέρνουν καλούς βαθμούς. Έτσι δεν τα φανταζόμαστε; Ακόμα και όταν είναι μέσα στη κοιλιά ,έτσι τα φανταζόμαστε. Έρχεται όμως η στιγμή ,που έρχεται ένα συγκεκριμένο παιδί, το οποίο έχει μερικά μόνο, από αυτά που είχαμε ονειρευτεί. Όχι όλα! Αλλά μερικά . Ευτυχώς που δεν τα έχει όλα. Αλίμονο, αν ο Θεός μάς έδινε τα τέλεια παιδιά. Πρώτα από όλα δεν θα μαζευόταν ο εγωισμός μας με τίποτα πλέον. Δεν θα είχαμε αφορμή για ταπείνωση καμία. Αλλά ίσως να ήταν πρόβλημα και για τα παιδιά μας τα ίδια, να ανταποκρίνονται ακριβώς στις προσδοκίες των γονέων. Δεν θα τους έκανε καλό . Έρχεται και το συγκεκριμένο παιδί, το οποίο δεν είναι και στη φυσιογνωμία όπως ακριβώς το περιμέναμε. Άσε που μπορεί να μοιάζει στον πεθερό ή στην πεθερά. Δεν είναι και τόσο ήσυχο την νύχτα, κλαίει και μάς ξυπνάει. Ή σε μεγαλύτερη ηλικία που παίζει με άλλα παιδάκια, δεν είναι και τόσο ήσυχο στο παιχνίδι, τσακώνεται με τα άλλα παιδιά ή τα πειράζει κιόλας, αρκετές φορές. Όταν δε , αρχίσει το σχολείο, δεν ακούγονται και πάρα πολλά μπράβο κι έτσι, αρχίζει να πληγώνεται ο γονέας, να τραυματίζεται η εικόνα που είχε πλάσει για το παιδί του. Τραυματίζεται δηλαδή η εικόνα που είχαμε πλάσει μέσα μας για μας, όχι για το παιδί μας. Επομένως, αγαπώ το παιδί μου όπως ακριβώς είναι και όχι όπως θα ήθελα να είναι, αποτελεί μια άσκηση, όχι απλώς αγάπης, αλλά ταπείνωσης. Είναι μια άσκηση θα λέγαμε ευχαριστίας, για να το πούμε με εκκλησιαστικούς όρους. Δηλ. προσπαθώ να γίνω ευχαριστιακός άνθρωπος, να ευχαριστώ το Θεό, για αυτή τη δωρεά του συγκεκριμένου παιδιού που βρίσκεται στη ζωή μου. Και για να μη παίζω θέατρο με το Θεό, και να το εννοώ ότι Τον ευχαριστώ, πρέπει να στέκομαι περισσότερο στα προτερήματα και στα χαρίσματα του παιδιού μου, κι όχι τόσο στα αρνητικά σημεία του χαρακτήρα του. Δεν λέω να είμαστε στα σύννεφα και να νομίζουμε ότι το παιδί μας έχει προτερήματα, που δεν έχει. Δεν εννοώ αυτό. Εννοώ, οι αφορμές που μας δίνει χαρά το παιδί μας, να είναι περισσότερες, από τις αφορμές που μας αγχώνει, ή μας εκνευρίζει. Τότε, θα είμαι γνήσιος προς το Θεό και θα τον ευχαριστώ πραγματικά, και θα αποδέχομαι το παιδί μου όπως αληθινά είναι. Το δύσκολο, μερικές φορές, είναι αυτό, να βρούμε πράγματα, για τα οποία να ευχαριστούμε το Θεό για τα παιδιά μας.
Δεύτερον, αγαπώ το παιδί μου, σημαίνει τού το δείχνω με τα λόγια, με τη καρδιά μου, με την παρουσία μου και με τη ψυχή μου, κι όχι με παροχές. Δεν είναι δηλαδή απόδειξη, ότι αγαπώ το παιδί μου, με το να του κάνω όλα τα χατίρια, το να αγοράζω ό,τι ζητήσει και ό,τι δεν ζητήσει . Αυτό δεν σημαίνει ,ότι θα φτάσουμε και στο άλλο άκρο, ότι θα γίνουμε τσιγκούνηδες και ότι τα παιδιά μας θα παρακαλούν κι εμείς δεν θα τους παίρνουμε. Σημασία έχει, να βρούμε το μέτρο. Και το μέτρο θα το βρούμε πιο εύκολα, αν δεν προσπαθούμε με τις παροχές να σβήσουμε ενοχές, για να κάνω και λίγη ομοιοκαταληξία. Πολύ συχνά οι υπερβολικές παροχές κρύβουν ενοχές, διότι δεν είμαστε αρκετά κοντά με τα παιδιά μας, λείπουμε αρκετά, ή και τα έχουμε αδικήσει σε κάτι. Άλλες φορές, οι υπερβολικές παροχές κρύβουν την δυσκολία μας ή την απροθυμία μας να είμαστε μαζί τους, με ζωντανή παρουσία και ψυχική επαφή. Με άλλα λόγια ,δεν μας λείπει ο χρόνος τόσο, όσο μας λείπει η διάθεση να καθίσουμε μαζί τους, να παίξουμε, να διαβάσουμε, να γελάσουμε, να αστειευτούμε, να συζητήσουμε για οτιδήποτε, να κάνουμε ψυχική επαφή δηλαδή. Το κενό αυτό,προσπαθούμε να αναπληρώσουμε με χατήρια. «Μήπως όμως ,αυτό δεν λέγεται δωροδοκία;» αναρωτιέται ο π. Βασίλειος Θερμός στο βιβλίο του «Η χαρά της ζωής και της δημιουργίας.» Η ψυχική επαφή δεν είναι καμιά ιδιαίτερη τέχνη ή επιστήμη. Ψυχική επαφή μπορεί να επιτευχθεί, αν πάρουμε το παιδί μας και πάμε να ψωνίσουμε στο σούπερ -μάρκετ και συζητάμε χαλαρά. Με αυτό τον τρόπο,το παιδί μας θα νοιώσει οτι είναι σημαντικό για μας. Για να γίνει αυτό όμως ,δηλαδή ,το ότι αγαπώ το παιδί μου να το δείχνω με λόγια και με τη καρδιά μου, όπως αντιλαμβάνεστε, θα πρέπει να υπάρχει το προηγούμενο. Δηλαδή, όταν πράγματι αγαπώ το παιδί μου όπως είναι, τότε θα του το δείξω με λόγια και με τη φυσική μου παρουσία και βέβαια, δεν θα τού το δείξω με παροχές.
Τρίτον. Αγαπώ το παιδί μου ,σημαίνει ότι δεν κάνω εγώ αυτά που μπορεί να κάνει το παιδί μου. Όπως και ο Θεός κάνει το ίδιο. Μερικές φορές, οι άνθρωποι δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε, γιατί έρχονται ορισμένα γεγονότα στη ζωή μας δύσκολα, άσχημα ή οδυνηρά, και λίγο ή πολύ παραπονιόμαστε στο Θεό. Αυτό ,που αποδεικνύεται στη πορεία των πραγμάτων, είναι, ότι ο Θεός επιτρέπει κάποια γεγονότα να συμβούν, γιατί κάτι ζητάει από εμάς. Κι αυτό το κάτι είναι αυτό, το οποίο πρέπει να κάνουμε εμείς οι ίδιοι. Μια αλλαγή δική μας ,προσωπική, που πρέπει να την κάνουμε εμείς και χρειάζεται να καταβάλλουμε το δικό μας κόπο. Με αυτό τον τρόπο, ο Θεός αποδεικνύει, ότι μας τιμάει και αναγνωρίζει ότι έχουμε περισσότερες δυνατότητες, και θέλει βέβαια να ανεβούμε ένα επίπεδο παραπάνω. Δεν μας δίνει έτοιμο φαγητό . το ίδιο βέβαια ακολουθεί και ο δάσκαλος για το μαθητή του. Δεν του κάνει αυτά, που μπορεί να κάνει ο ίδιος . Τον επαινεί, τον βοηθάει, τον καθοδηγεί, αλλά για να αναπτύξει τις δικές του δυνατότητες. Του βάζει εργασίες , τον εξετάζει, τον βαθμολογεί, τον κρίνει. Το ίδιο λοιπόν και στη σχέση γονέα -παιδιού . Δεν θα κάνουμε εμείς τα μαθήματα του παιδιού μας, γιατί έτσι θα έχει το παιδί μας ένα δάσκαλο στο σχολείο κι άλλον ένα στο σπίτι, και βέβαια ένα γονιό λιγότερο. Συνεπώς, ό,τι κάνει το παιδί μας, θα μάθει στη ζωή του να το κάνει μόνο με βοήθεια. Δεν θα ταΐζουμε το παιδί μας σε ηλικία που μπορεί να φάει μόνο του, δεν θα το ντύνουμε σε ηλικία που μπορεί να κουμπωθεί μόνο του. Και να μας το ζητάει κιόλας (άσε με να το κάνω εγώ!), δεν θα τού αρνιόμαστε όταν θέλει να μας βοηθήσει σε κάποια δουλειά, μέσα η έξω από το σπίτι, με την δικαιολογία ,δεν ξέρεις, είσαι μικρός ή μικρή, θα τα χαλάσεις ή θα τα κάνεις χάλια… Ή θα τα λερώσεις, που λέει η μαμά συνήθως. Βέβαια θα το κάνει , θα τα λερώσει και θα τα μαζέψουμε μαζί μετά. Έχει πολλή σημασία να νοιώσει το παιδί μας πως μας βοηθάει, πως είναι δημιουργικό, και πως βοήθησε τη μαμά του ή τον μπαμπά του σε κάτι απλό ή κάτι πιο σύνθετο. Αυτό του δίνει πολύ μεγάλη χαρά. Μπορείτε να βρείτε πολλά παραδείγματα σε διάφορες ηλικίες, σε παιδιά γυμνασίου και λυκείου, σε ενήλικα παιδιά, μέχρι και παντρεμένα παιδιά *. Δηλαδή παντρεύονται τα παιδιά μας και τα υποτιμούμε ακόμη. Μερικές φορές τα βλέπουμε σαν μικρά παιδιά, ότι δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα μόνα τους στο σπίτι, στην δική τους οικογένεια, και έτσι παρεμβαίνουμε Ή μας ζητάνε ένα πράγμα, και εμείς κάνουμε τριπλάσια από αυτό που μας ζητήθηκε τουλάχιστον !Πολύ περισσότερα, από αυτό που χρειάζεται. Όχι. Θα κάνουμε ό,τι μας ζητάνε. Αν θέλουν κάτι περαιτέρω, θα μας το ζητήσουν, και τότε θα το κάνουμε. Αλλιώς, αν δεν υπάρχουν σαφή όρια, γίνεται μεγάλο μπέρδεμα, κι αυτό ευθύνεται για πολλές συγκρούσεις με γονείς και με παππούδες ακόμα . Αυτό είναι πραγματική αγάπη προς το παιδί μας. Μπορεί να φαίνεται σκληρή, μερικές φορές, αυτή η αγάπη. Εμείς οι Έλληνες, που είμαστε συναισθηματικός λαός, νομίζουμε ότι η αγάπη είναι μια στρόφιγγα, που είναι συνεχώς ανοιχτή και τρέχει ασταμάτητα, να δίνεις δηλ. τα πάντα, ενώ μερικά από αυτά που δίνεις, μπορεί να κάνουν και κακό, όταν το παιδί δεν τα χρειάζεται, και το εμποδίζουν βέβαια να ωριμάσει. Αν έχετε προσέξει κάθε αλλαγή φάσης στη ζωή του ανθρώπου, χαρακτηρίζεται από μια απώλεια. Χάνουμε κάτι, για να βρούμε κάτι άλλο. Βρίσκεται το παιδί εννέα μήνες στη ησυχία της κοιλιάς και στη προστασία της μήτρας και βγαίνει από εκεί. Την χάνει αυτή τη προστασία, αλλά για να βγει στο κόσμο. Είναι βρέφος και βρίσκεται στη αγκαλιά μας. Κάποτε όμως χάνει και την αγκαλιά μας, γιατί πρέπει να περπατήσει. Δεν μπορούμε να το κρατάμε στην αγκαλιά μας συνέχεια. Είναι νήπιο στο σπίτι, μαζί με τους γονείς. Κάποτε θα φύγει από το σπίτι για να πάει στον παιδικό σταθμό ή το σχολείο. Πρέπει να χάσει κάτι, για να βρει κάτι άλλο. Θα χάσει κάποτε την ανεμελιά,για να μπει στην εφηβεία. Θα έρθει η ώρα να φύγει πια από το σπίτι, για να πάει να σπουδάσει ή να κάνει την δική του οικογένεια. Κάθε πρόοδος δηλαδή, κάθε ανέβασμα στη ζωή είναι μια απώλεια, για να βρεις κάτι καλύτερο. Αυτό ακριβώς δείχνει, ότι χρειαζόμαστε αγάπη, η οποία όμως να ωριμάζει, έστω κι αν μερικές φορές μας δυσαρεστεί.
Τέταρτον. Αγαπώ το παιδί μου σημαίνει, ότι δεν του ζητώ να πραγματοποιήσει αυτά που δεν μπόρεσα εγώ να πραγματοποιήσω. Επειδή εγώ δεν σπούδασα, εσύ πρέπει να μπεις στο πανεπιστήμιο, και μάλιστα σε συγκεκριμένες σχολές, αυτό είναι πια κλασικό παράδειγμα (δικηγόροι, γιατροί, επιχειρηματίες κ.λ.π.). Όπως, υπάρχουν φορές, που κάποιοι γονείς είναι πολύ αυστηροί, όταν τα παιδιά τους δεν τα πηγαίνουν καλά στο σχολείο, και τα μαλώνουν, και χρησιμοποιούν ακόμη και σωματική βία. Είναι παρατηρημένο, ότι μερικές φορές αυτό συμβαίνει διότι, δεν τα πήγαν οι ίδιοι καλά στο σχολείο και το παιδί τους τούς θυμίζει τον κακό τους εαυτό. Μισούσαν αυτή την πλευρά του εαυτού τους και την πληρώνει το παιδί. Το παιδί όμως είναι ένας άλλος άνθρωπος. Ξεκίνησε μια καινούρια ζωή, την δική του ζωή. Δεν ζητώ από το παιδί μου να πραγματοποιήσει αυτό που δεν έκανα εγώ, γιατί το παιδί μου είναι ένας διαφορετικός άνθρωπος. Αναγνωρίζω ότι δεν είναι δική μου προέκταση! Έτσι, μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε καλύτερα αυτό, που έχουμε ακούσει πολλές φορές, ότι τα παιδιά μας δεν είναι δικά μας . Δεν είναι ιδιοκτησία μας. Μπορεί να πήραν τα μισά γονίδιά τους από τον έναν και τα μισά από τον άλλον γονιό, αλλά από εκεί και πέρα είναι μια νέα,αυτόνομη ύπαρξη, που ο Θεός μάς χάρισε για να αναθρέψουμε, με τον καλύτερο τρόπο.
Πέμπτον. Αγαπώ το παιδί μου, σημαίνει φροντίζω πάρα πολύ το γάμο μου, τη συζυγία μου. Όχι το αντίθετο, που συνήθως συμβαίνει, να την παραμελώ . Υπάρχουν γονείς, που λένε με καμάρι , και περιμένουν να τούς επαινέσεις «από τότε που παντρευτήκαμε και κάναμε παιδιά δεν έχουμε βγει ποτέ οι δυο μας !» Έχουμε την τάση, στις μεσογειακές χώρες , που είναι παιδοκεντρικές, να γινόμαστε σύζυγοι, για να γίνουμε γονείς. Σαν να κάνουμε ένα προσωρινό πέρασμα από τη συζυγία, για να φτάσουμε στο πραγματικό μας σκοπό- θέλω , που είναι ,να γίνουμε γονείς. Αυτό είναι άσχημο και άδικο, διότι τα παιδιά τα οφείλουμε στη συζυγία. Δεν μπορούμε να παραμελούμε τη ρίζα που είναι ο γάμος μας, εξ αιτίας του οποίου έχουμε το καρπό, που είναι τα παιδιά μας. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, έχουμε πολλές δυσκολίες, και βέβαια το πληρώνουν αυτό, τα ίδια τα παιδιά, διότι δημιουργούνται προσκολλήσεις των γονέων προς τα παιδιά τους (πατέρα με κόρη, η μάνας και γιου, τα γνωστά λεγόμενα τρίγωνα) με αποτέλεσμα να υποφέρουμε από το άγχος που γεννά η προσκόλληση αυτή. Αγαπάμε τα παιδιά μας, όταν φροντίζουμε τη σχέση μας μέσα στο γάμο, και για έναν άλλο λόγο Γιατί, τούς δίνουμε πρότυπα σχέσης, πρότυπο γάμου, που θα χρειαστούν ,όταν κάνουν την δική τους οικογένεια. Θα ήθελα αυτόν τον πέμπτο παράγοντα, δηλαδή αγαπώ το παιδί μου σημαίνει φροντίζω το γάμο μου, να το δούμε λίγο πιο αναλυτικά. Μου κάνει μεγάλη εντύπωση το ότι όταν ο Χριστός , δωδεκαετής, πήγε στα Ιεροσόλυμα, και τον έχασε η Παναγία με τον Ιωσήφ, και τον έψαχναν ώρες και μέρες, τον βρήκαν εν μέσω των διδασκάλων στο Ναό να τους διδάσκει. Έχετε προσέξει, τι του είπε ταραγμένη και ανήσυχη η Παναγία; «Παιδί μου, ο πατέρας σου και εγώ με πόνο ψυχής σε αναζητούσαμε!» «Ο πατέρας σου και εγώ», που δεν ήταν και πατέρας Του! Κι όμως, η Παναγιά δίνει στον δίκαιο Ιωσήφ την θέση που του αρμόζει! Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να προσθέσω και κάτι άλλο. Μπορεί να λειτουργήσει σαν παγίδα, για την γυναίκα, το γεγονός ότι μόλις γίνει μητέρα, ξεχνάει ότι είναι σύζυγος. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους άνδρες. Αλλά, στις γυναίκες,λόγω της ύπαρξης στον ψυχισμό τους, του λεγόμενου μητρικού φίλτρου,το φαινόμενο αυτό είναι εντονότερο. Η συζυγία εγκαταλείπεται υπέρ της τεκνογονίας. Μα, η νέα ιδιότητα, ότι έγινε μητέρα προέρχεται από την πρώτη, ότι έγινε σύζυγος. Στη συζυγία της, στο σύντροφό της οφείλει τα παιδιά της. Επομένως, τα νέα καθήκοντα, σε καμία περίπτωση δεν σημαίνουν παραμέληση του πρώτου ρόλου. Γιατί τότε, έρχονται τα πράγματα ανάποδα και είναι σαν να λέμε με πολύ απλά λόγια «χρειαζόμουν έναν άνθρωπο να κάνω παιδιά , και αφού τα απέκτησα ,μπορώ να τον κάνω στην άκρη. Επαναλαμβάνω το ίδιο κάνουν και οι άνδρες στις γυναίκες πολλές φορές, σε σημείο, που συχνά αναρωτιέται κανείς, μήπως ο γάμος, σε μερικούς ανθρώπους, λειτουργεί ως πρόσχημα, για να γίνουν γονείς. Ξεχνούν οι άνθρωποι, ότι ξεκινούν οι δυο τους, ως σύζυγοι, και θα απομείνουν πάλι μόνοι τους. Αυτός δεν είναι ο προορισμός μας; Την συζυγία πρέπει συνεχώς να την καλλιεργούμε, εκεί πάνω πρέπει να δουλεύουμε με όλη την δύναμη της ψυχής μας ,για να βαθύνουμε τη σχέση της αγάπης. Και όταν η συζυγία λειτουργεί καλά, θα χρειαστεί πολύ λιγότερα λόγια να πούμε προς τα παιδιά, γιατί τα παιδιά θα έχουν λάβει τα μηνύματα, που θα είναι περιττό να διατυπώσουμε με λόγια. Ένα καλό τεστ, για να δούμε πόσο έχουμε εγκαταλείψει και εμείς τη συζυγία μας είναι ένα πολύ απλό και πρόχειρο παράδειγμα: φέρτε στο νου σας, πώς υποδεχθήκαμε ή πώς υποδεχόμαστε ακόμα τα παιδιά μας, όταν έρχονται από το σχολείο, και πώς υποδεχόμαστε τον/την σύντροφό μας, όταν έρχεται από τη δουλειά. Ή, όταν έχει γενέθλια το παιδί μας, πώς τού φερόμαστε! Τι δώρο του κάνουμε! Αν περάσει, δε στο πανεπιστήμιο οι ευχές είναι τίποτα, το παιδί χρειάζεται αμάξι! Ενώ όταν έχουμε επέτειο γάμου; Τι κάνουμε; Στην αρχή το θυμόμαστε και μάλιστα το δώρο είναι απαραίτητο! Μετά από κάποια χρόνια, κατά κανόνα, το ξεχνάμε, για να καταλήξει το βράδυ σε ένα ωραίο τσακωμό, που δεν το θυμηθήκαμε, ή σε ένα πικρόχολο παράπονο. Για σκεφτείτε τα!.. Θα ήθελα ακόμα, να εξετάσουμε την ψυχική αντοχή της γυναίκας μόνο σε ένα συγκεκριμένο θέμα, ελλείψει χρόνου: στο γεγονός ότι ,έχοντας την συναίσθηση της ευθύνης ως μητέρας, επωμίζεται κυρίως αυτή το βάρος της ανατροφής των παιδιών. Πολλές φορές, ή μάλλον κατά κανόνα, η γυναίκα θα ξυπνήσει τη νύχτα και θα ασχοληθεί με το μωρό, και πολλές φορές, γινόμαστε γελοίοι εμείς οι άντρες που λέμε το πρωί «Ά, ωραία κοιμήθηκε απόψε το μωρό», για να πάρουμε την απάντηση από τη γυναίκα «εσύ κοιμήθηκες ωραία, όχι το μωρό» Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να επισημάνω την προσοχή των γυναικών σε κάτι που συμβαίνει πάρα πολύ μέσα στις οικογένειες (και πολύ περισσότερο, μέσα στις λεγόμενες χριστιανικές οικογένειες). Η πολύ καλή πρόθεση της γυναίκας να αναλάβει εξ ολοκλήρου την ευθύνη της ανατροφής των παιδιών, την οδηγεί στο άλλο άκρο. Του να μονοπωλήσει αυτή τα παιδιά. Ή, με άλλα λόγια, όσο και να ακούγονται σκληρά, να αφαιρέσει τα παιδιά από τον πατέρα. Η αφαίρεση των παιδιών από το πατέρα δεν γίνεται απότομα , και καμιά φορά δεν το καταλαβαίνει ούτε η ίδια, ότι το κάνει. Αποτέλεσμα του γεγονότος είναι να χαθεί η ισορροπία. Η ισορροπία όμως εδώ, για να είμαστε δίκαιοι, δεν χάνεται μόνο από την γυναίκα. Χάνεται επίσης και από τους άνδρες , οι οποίοι, πάρα πολλές φορές ,αδιαφορούμε για το ρόλο μας. Δεν θέλουμε να ασχοληθούμε με τα παιδιά μας! Σπάνιο είναι όμως, η γυναίκα να αντιληφθεί ότι πρέπει να βάλει και τον άνδρα της εξίσου στην ανατροφή των παιδιών (όχι με την μορφή του τιμωρού, προκειμένου ο πατέρας να κρατήσει τον κακό ρόλο, και εκείνη να είναι καλή με τα παιδιά, όχι με αυτή την έννοια !) Αλλά, να τού επιτρέψει να είναι κοντά στα παιδιά, και να έχει γνώμη. Ένας ανεπαρκής η κακός πατέρας, είναι προτιμότερος από έναν ανύπαρκτο πατέρα, αυτό ,ας το θυμόμαστε.
Έκτο και τελευταίο: αγαπώ το παιδί μου σημαίνει ότι προσπαθώ να ζω τον αληθινό Θεό και να τον μεταδώσω στα παιδιά μου. Τα προηγούμενα θα μπορούσαν να ισχύουν και για μη πιστούς γονείς , τους εκτός εκκλησίας. Εμείς, που έχουμε αυτή την δωρεά της πίστης και της συμμετοχής στην εκκλησία , αισθανόμαστε αυτονόητο, ότι αυτό που ζούμε το χαιρόμαστε και χρειάζεται να το μεταδώσουμε. Αλλά για να το μεταδώσουμε ,πρέπει να το ζούμε. Αυτή είναι η σειρά. Είναι παρατηρημένο , ότι δεν μπορούμε να πείσουμε κάποιον, για κάτι που δεν το έχουμε πιστέψει οι ίδιοι μέσα μας. Ένα παραπάνω, δεν μπορούμε να πείσουμε το παιδί μας να εφαρμόσει κάτι, αν εμείς δε το έχουμε εφαρμόσει. Τι θα γίνει τότε; Θα μου πείτε «δεν θα λέμε στα παιδιά μας τίποτε;», αφού υστερούμε σε τόσα θέματα πνευματικά. Θα λέμε βέβαια, συμπληρώνοντας όμως και την αυτοκριτική μας «εμείς δεν τα έχουμε καταφέρει καλά στο θέμα αυτό, αλλά ξέρεις, ο Χριστός στο ευαγγέλιο μάς έχει δείξει αυτό το δρόμο. Αγωνιζόμαστε και εμείς, δεν τα καταφέρνουμε πολύ καλά, αλλά πιστεύουμε ότι αυτό είναι αλήθεια. Όσο περισσότερο ζούμε την χριστιανική πίστη, τόσο λιγότερα λόγια θα χρειάζονται να πούμε για το Θεό. Ειδικά, όταν αισθανόμαστε, ότι «τα λόγια μας πάνε στον αέρα», είναι οι περιπτώσεις, που εμείς έχουμε ένα κενό μέσα μας, στο θέμα της πίστης. Δεν λειτουργεί ζωντανά , δεν υπάρχει αρκετή πίστη, αρκετή αγάπη προς το Θεό. Αν το παιδί έχει παραστάσεις από τους γονείς του, ότι αγαπούν τη λατρεία της Εκκλησίας, ότι συμμετέχουν στα μυστήρια, ότι προσεύχονται, ότι μελετούν βιβλία, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν αλλάζουν σαν άνθρωποι, το παιδί οδηγείται στο αντίθετο αποτέλεσμα, σε απαξίωση της πίστης. Η προσπάθεια για την βίωση της αλήθειας του ευαγγελίου στην καθημερινή πρακτική της ζωής της οικογένειας, αποτελεί πρόκριμα για τα παιδιά. Οι έφηβοι τα καταγράφουν όλα, μας πληροφορούν οι ειδικοί. Αλλά δεν αφήνουν να φανεί, ότι τα κατάλαβαν. Εκπλήσσεσαι λοιπόν, όταν αργότερα, μετά από χρόνια, συζητάς με έναν νέο, και σου λέει ότι εκείνο, το είχε προσέξει. Το κράτησε μέσα του όπως και όλα τα καλά που έχει πάρει από τους γονείς του.
Αγαπητοί μου γονείς, προσπάθησα να σας δώσω κάποια στοιχεία υγιούς και σωστής αγάπης προς τα παιδιά μας. Είναι σίγουρο, δεν τα γνωρίζουμε όλα, δεν τα ξέρουμε όλα. Συνεπώς, χρειαζόμαστε οδοδείκτες, ώστε να κατευθύνουμε τους κόπους μας προς τον ορθό προσανατολισμό.
