Ο Κωνσταντίνος παίρνει τη μεγάλη απόφαση να μεταφέρει την
πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας από τη Ρώμη στο Βυζάντιο. Η θέση της νέας
πρωτεύουσας έχει πολλά φυσικά και στρατηγικά πλεονεκτήματα.
Η Κωνσταντινούπολη, η πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, χτίστηκε στη θέση της αρχαίας ελληνικής αποικίας: Βυζάντιο, στην τριγωνική χερσόνησο που σχηματίζεται μεταξύ του Κεράτιου κόλπου, του Βοσπόρου και της θάλασσας του Μαρμαρά σε μια εξαιρετική θέση που ήλεγχε εμπορικά τον δρόμο Αιγαίου-Ευξείνου Πόντου. Την ίδρυσε ο Μέγας Κωνσταντίνος το 330 μ.Χ. με σκοπό να δημιουργήσει μια πόλη ισάξια της Ρώμης σε λαμπρότητα, πλούτο και δύναμη. Η πόλη αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα· αυτό προκάλεσε προβλήματα χώρου και υποδομών, οπότε ο Θεοδόσιος ο Α’ επέκτεινε την πόλη προς Δυσμάς, φτιάχνοντας καινούργια ισχυρά τείχη, τα οποία οχύρωσαν την πόλη μέχρι το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η Κωνσταντινούπολη διαμορφώθηκε πολεοδομικά παρόμοια με τη Ρώμη. Ένας κεντρικός δρόμος, η Μέση οδός, συνέδεε το παλάτι με τη Χρυσή πύλη. Πάνω σε αυτόν τον δρόμο φτιάχτηκε ο Φόρος, μια κυκλική πλατεία με ένα άγαλμα του Κωνσταντίνου τοποθετημένο πάνω σε ένα κίονα. Στην πλατεία αυτή χωροθετήθηκαν και άλλα δημόσια κτίρια. Αργότερα ο Θεοδόσιος ο Α’ και ο Αρκάδιος δημιούργησαν κι άλλους Φόρους με τα δικά τους αγάλματα. Τον 6ο αιώνα ο Ιουστινιανός , μετά τη στάση του Νίκα , κόσμησε την Κωνσταντινούπολη με λαμπρά οικοδομήματα, ανάκτορα, λουτρά και δημόσια κτίρια.. Τότε κτίστηκε και ο ναός της Αγίας Σοφίας που αποτέλεσε σε όλη τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας την έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Παρουσίαση μαθήματος
Βιντεομάθημα!
Κωνσταντινούπολη – Η τοπογραφία της πόλης
Διαδραστικός χάρτης της Κωνσταντινούπολης με θέμα την τοπογραφία της πόλης κατά τη βυζαντινή περίοδο. Στόχοι του μαθησιακού αντικειμένου είναι η καλλιέργεια δεξιοτήτων διερευνητικής μάθησης και η οικοδόμηση της ιστορικής γνώσης. Το μαθησιακό αντικείμενο δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να εξερευνήσουν το τοπογραφικό σχέδιο της Κωνσταντινούπολης, να μελετήσουν το σχετικό υπόμνημα και να εξοικειωθούν με τις σημαντικές όψεις, αλλαγές και εξελίξεις της τοπογραφίας της πόλης από τον 4ο μέχρι και τον 15ο αιώνα. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνονται στοιχεία για το ανάγλυφο, τις οχυρώσεις, το οδικό δίκτυο, τις υποδομές, τα δημόσια κτήρια, τον οικιστικό ιστό και τους ναούς της Κωνσταντινούπολης από την ίδρυσή της μέχρι και την Άλωση.
Ερωτήσεις κατανόησης
Quiz: Συμπληρώνω τα κενά!!
