Κατηγορία: Λογοτεχνία

Γιαννης, Ριτσος, «Εαρινη Συμφωνια» (αποσπασμα)

Ακου τα σήμαντρα των εξοχικών εκκλησιών. Φτάνουν από πολύ μακριά από πολύ βαθιά. Απ’ τα χείλη των παιδιών απ’ την άγνοια των χελιδονιών απ’ τις άσπρες αυλές της Κυριακής απ’ τ’ αγιοκλήματα και τους περιστεριώνες των ταπεινών σπιτιών. Ακου τα σήμαντρα των εαρινών εκκλησιών. Είναι οι εκκλησίες που δε γνώρισαν τη σταύρωση και την ανάσταση. Γνώρισαν μόνο τις εικόνες του Δωδεκαετούς που ‘χε μια μάνα τρυφερή που τον περίμενε τα βράδια στο κατώφλι έναν πατέρα ειρηνικό που ευώδιαζε χωράφι που ‘χε στα μάτια του το μήνυμα της επερχόμενης Μαγδαληνής. Χριστέ μου τι θα ‘τανε η πορεία σου δίχως τη σμύρνα και το νάρδο στα σκονισμένα πόδια σου;».

ΟΙ ΠΟΝΟΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Πού να σε κρύψω γιόκα μου να μη σε φτάνουν οι κακοί σε ποιο νησί του ωκεανού σε πια κορφή ερημική. Δε θα σε μάθω να μιλάς και τ’ άδικο φωνάξεις ξέρω πως θα χεις την καρδιά τόσο καλή τόσο γλυκή που μες τα βρόχια της οργής ταχειά, ταχειά θε να σπαράξεις. Συ θα’χεις μάτια γαλανά θα ‘χεις κορμάκι τρυφερό θα σε φυλάω από ματιά κακή και από κακό καιρό Από το πρώτο ξάφνιασμα της ξυπνημένης νιότης δεν είσαι συ για μάχητες δεν είσαι συ για το σταυρό εσύ νοικοκερόπουλο όχι σκλάβος, όχι σκλάβος ή προδότης Κι αν κάποτε τα φρένα σου το δίκιο φως της αστραπής κι αν η αλήθεια σου χτυπήσουνε παιδάκι μου να μην τα πεις Θεριά οι ανθρώποι δεν μπορούν το φως να το σηκώσουν δεν είναι η αλήθεια πιο χρυσή σαν την αλήθεια της σιωπής χίλιες φορές να γεννηθείς τόσες, τόσες θα σε σταυρώσουν.

Στίχοι για το τραγούδι Οι πόνοι της Παναγιάς Ξυλούρης Νίκος του έτους 1980 σε στίχους Βάρναλης Κώστας και σύνθεση Θάνος Λουκάς από το album Σάλπισμα.

ΒΑΡΝΑΛΗ Κ.: «Η Μάνα του Χριστού

«Πώς οι δρόμοι ευωδάνε με βάγια στρωμένοι, ηλιοπάτητοι δρόμοι και γύρω μπαξέδες! Η χαρά της γιορτής όλο πιότερο αξαίνει και μακριάθε βογκάει και μακριάθε ανεβαίνει. Τη χαρά σου, Λαοθάλασσα, κύμα το κύμα, των αλλώνε τα μίση καιρό τήνε θρέφαν, κι αν η μαύρη σου κάκητα δίψαε το κρίμα, να που βρήκε το θύμα της, άκακο θύμα! Φεύγεις πάνω στην άνοιξη, γιε μου καλέ μου. Ανοιξή μου γλυκιά, γυρισμό που δεν έχεις. Η ομορφιά σου βασίλεψε κίτρινη, γιε μου, δε μιλάς, δεν κοιτάς πώς μαδιέμαι, γλυκέ μου! Κει στο πλάγι δαγκάναν οι οχτροί σου τα χείλη.. Δολερά ξεσηκώσανε τ’ άγνωμα πλήθη, κι όσο ο γήλιος να πέση και νά ‘ρθη το δείλι, το σταυρό σου καρφώσαν κι’ οχτροί σου και φίλοι. Μα γιατί να σταθής να σε πιάσουν! Κι ακόμα σα ρωτήσανε: “Ποιος ο Χριστός;” τί ‘πες “Νά ‘με”! Αχ! δεν ξέρει τι λέει το πικρό μου το στόμα! Τριάντα χρόνια παιδί μου δε σ’ έμαθ’ ακόμα!».

ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ: «Στ’ Οσιου Λουκά το μοναστήρι»

«Στ’ Οσιου Λουκά το μοναστήρι, απ’ όσες γυναίκες του Στειριού συμμαζευτήκαν τον Επιτάφιο να στολίσουν, κι’ όσες, μοιρολογήτρες, ως με του Μεγάλου Σαββάτου το ξημέρωμα αγρυπνήσαν, ποια να στοχάστη έτσι γλυκά θρηνούσαν! – πώς, κάτου απ’ τους ανθούς, τ’ ολόαχνο σμάλτο του πεθαμένου του Αδωνη ήταν σάρκα που πόνεσε βαθιά; Γιατί κι’ ο πόνο στα ρόδα μέσα, κι’ ο επιτάφιος θρήνος, κ’ οι αναπνοές της άνοιξης που μπαίναν απ’ του ναού τη θύρα, αναφτερώναν το νου τους στης Ανάστασης το θάμα, και του Χριστού οι πληγές σαν ανεμώνες τους φάνταζαν στα χέρια και στα πόδια, τι πολλά τον σκεπάζανε λουλούδια, που έτσι τρανά, έτσι βαθιά ευωδούσαν! …

Κώστας Βάρναλης, [Ανάσταση]

«Άκου τον ξάστερο ουρανό, πώς οι καμπάνες σιούνε. Όπου καρδιά, χαρμόσυνες λαχτάρες απαντούνε. Ανάστασ’ είναι σήμερα. Παιδιά, γυναίκες, γέροι κόκκινο αυγό στην τσέπη τους, χρυσό κερί στο χέρι. Όσ’ άστρα ναι στον ουρανό, τόσα στον κάμπο κρίνα. Όλ’ έχουνε στην καθαρή ψυχήν Απρίλη μήνα. Της εκκλησιάς φουντώσανε δάφνη πολλήν οι στύλοι. Ειρήνη! Ειρήνη Φιληθήτε οχτροί μαζί και φίλοι.»

(απόσπασμα από το ποίημα «Γυναίκα», Κ. Βάρναλης, Ποιητικά, εκδ. Κέδρος)

Κωστης Παλαμας, «Γιορτες» (αποσπασμα) από τη συλλογή «Ασαλευτη Ζωη»

Η νύχτα των Παθών, αγία Παρασκευή μεγάλη, θυμάσαι; Οι κράχτες βροντεροί του δρόμου και χουγιάζουν «Ώρα, ώρα για την εκκλησιά!» Τα σήμαντρα σωπαίναν, μήπως ταράξουν του Ιησού τον ύπνο ολογυρμένου στων επιτάφιων τα χρυσά τα σάβανα που οι βιόλες χλωμές και τα τριαντάφυλλα τα κοκκινοπλουμίζαν. Θυμάσαι; Η νύχτα των Παθών μα και τ’ Απρίλη η νύχτα της χώρας όλα, νόμιζες, να βουβαθούν γυρεύαν θρήσκα και κατανυχτικά, τη σιγαλιά να κάμουν μια προσφορά ευλαβική προς του Κυρίου τα Πάθη. Και μοναχά δε σώπαινε στο περιβόλι μέσα με τη δικούλα του εκκλησιά, με τη λατρεία δική του, πιστός και ιερουργός Θεού ψηλότερου απ’ όλους, τ’ αηδόνι. Η νύχτα των Παθών, μα και τ’ Απρίλη η νύχτα. Διάπλατες πέρα οι εκκλησιές ολόφωτες και φτάναν απ’ τ’ ανοιχτά παράθυρα στα σπίτια μας οι θρήνοι σεμνοί κι αντιθρηνούσανε στου χριστιανού τα χείλη: «Ζωή εν τάφω… Έαρ γλυκύ… Γλυκύτατόν μου τέκνον..» Μπρος στην πεζούλα του σπιτιού, της γειτονιάς μελίσσι κι εμείς, αγόρια αγίνωτα κι αστάλωτες παιδούλες, ο ύπνος δε μας έπαιρνε, προσμέναμε την ώρα της εκκλησιάς…

Στελιος Σπεραντζας, “Ανασταση”

H Aνάσταση. Kαι γέμισε χαρά, λουλούδισε η ψυχή μου σαν το κρίνο. Kι ανοίγω της λαχτάρας τα φτερά, ψηλά μες στης αυγής τα φωτερά γαλάζιο ένα αστροφώς κι εγώ να γίνω. Aνάσταση. Tα σήμαντρα χτυπούν. Kι όλα τα δένδρα ανθίζουν πέρα ως πέρα. Στον κόσμο αυτό ας μάθουν ν’ αγαπούν όσοι το μίσος έσπειραν κι ας πουν «Xριστός Aνέστη ετούτη την ημέρα».

Στελιος Σπεραντζας, “Η Λαμπρή”

Να ᾽την η Λαμπρή με τα λουλούδια κόψετε, παιδιά, την πασχαλιά κι όλα με χαρές και με τραγούδια τρέξετε ν᾽ αλλάξωμε φιλιά. Σήμαντρα γλυκά βαρούν ακόμα και μοσχοβολούν οι εκκλησιές μόσχος τα φιλιά στο κάθε στόμα τα φιλιά της άνοιξης δροσιές. Πάμε να στρωθούμε στο χορτάρι και τ᾽ αρνί μας ψήνεται σιγά. Και με της Ανάστασης τη χάρη φέρτε να τσουγκρίσουμε τ᾽ αυγά.

Χριστός Ανέστη!!

Για τους βιβλιοφάγους βρήκα ένα υπέροχο πασχαλινό δωράκι!

18 πασχαλινά παραμύθια για να περάσετε διαβάζοντας τον ελεύθερο χρόνο σας!

Ένα πραγματικά εξαιρετικό παραμύθι από την αγαπημένη μας συγγραφέα Ιωάννα Κυρίτση-Τζιώτη, το οποίο μαθαίνει στα παιδιά το πραγματικό νόημα του Πάσχα, την ΑΓΑΠΗ.

Μα τι είναι αυτό το Πάσχα;
Βρίσκεται μέσα στο όνομά μου και γύρω μου ακούω συνέχεια να μιλούν γι’ αυτό και να το περιμένουν με λαχτάρα, αναρωτιέται ένα ανοιξιάτικο πρωινό η Λίτσα η πασχαλίτσα.
Μια και δυο ξεκινά να μάθει…

Μήπως ξέρετε τι είναι το Πάσχα παρακαλώ;
Ρωτά όποιον βρεθεί στο δρόμο της. Όλοι της απαντούσαν, μα ο καθένας με τον δικό του τρόπο.
Μπερδεύεται, κουράζεται, η πασχαλίτσα μας, μα επιμένει μέχρι να νιώσει μέσα στη μικρή καρδιά της, τι αληθινά είναι το Πάσχα! (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Για τους μικρούς μας φίλους μπορείτε να κατεβάσετε μία παρουσίαση με ερωτήσεις κατανόησης πατώντας παρακάτω!

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ: «Εξοχική Λαμπρή», «Παιδική Πασχαλιά», «Χωρίς στεφάνι». «Καλά το έλεγεν ο μπαρμπα- Μηλιός, ότι το έτος εκείνο εκινδύνευον να μείνουν οι άνθρωποι οι χριστιανοί, οι ξωμερίτες, την ημέραν του Πάσχα αλειτούργητοι. Και ουδέποτε πρόρρησις έφθασε τόσον εγγύς να πληρωθή, όσον αυτή’ διότι δις εκινδύνευσε να επαληθεύση, αλλ’ ευτυχώς ο Θεός έδωκε καλήν φώτισιν εις τους αρμοδίους και οι πτωχοί χωρικοί, οι γεωργοποιμένες του μέρους εκείνου, ηξιώθησαν και αυτοί να ακούσωσι τον καλόν λόγον και να φάγωσι και αυτοί το κόκκινο αυγό…» (Εξοχική Λαμπρή).

«… Γλυκεία Πασχαλιά! Η μήτηρ της χαράς! Γλυκεία μήτηρ! της Πασχαλιάς η ενσάρκωσις. Άλλ’ ο Χριστός υπεσχέθη να πίη με τους εκλεκτούς του καινόν το γέννημα της αμπέλου εν τη βασιλεία του Πατρός του, και οι υμνωδοί έψαλλαν: «Ω Πάσχα το μέγα και ιερώτατον, Χριστέ! Δίδου ημίν εκτυπώτερον σου μετασχείν εν τη ανεσπέρω ημέρα της Βασιλείας Σου!» (Παιδική Πασχαλιά)

ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΚΑΒΙΤΣΑΣ: «Πάσχα στα Πέλαγα» και «Πειράγματα». «…- Χρόνια πολλά κύριοι!… Χρόνια πολλά παιδιά μου!… ευχήθηκε άμα τελείωσε τον ψαλμό, γυρίζοντας πρώτα στους επιβάτες κι έπειτα στο πλήρωμα ο πλοίαρχος. – Χρόνια πολλά, καπετάνιε! Χρόνια πολλά!… απάντησαν εκείνοι ομόφωνοι. – Και του χρόνου στα σπίτια σας, κύριοι! Και του χρόνου στα σπίτια μας, παιδιά! Ξαναείπε ο πλοίαρχος, ενώ ένα μαργαριτάρι φάνηκε στην άκρη των ματιών του. – Και του χρόνου στα σπίτια μας, καπετάνιε! Έπειτα πέρασε ένας- ένας, πρώτα οι επιβάτες έπειτα το πλήρωμα, πήραν από το χέρι του το κόκκινο αβγό και το λαμπροκούλουρο και άρχισαν πάλι οι ευχές και τα φιλήματα: – Χριστός Ανέστη.

– Αληθινός ο Κύριος. – Και του χρόνου σπίτια μας…»

ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΗΣΤΟΒΑΣΙΛΗΣ: «Η Πασχαλιά της Λευτεριάς» «Ετέλειωσε η εκκλησιά. Ο παπάς στεκότανε μπροστά στην Ωραία Πύλη κι αντί δι’ ευχών των αγίων πατέρων ημών… έλεγε Χριστός ανέστη εκ νεκρών, θανάτω… Όλο το χωριό σταυροκοπιόταν και διπλή χαρά ζωγραφίζονταν στο πρόσωπό του. Τέτοιαν χαρούμενη Λαμπρή δε θυμόνταν κανείς να έχει δει εκεί- πέρα. Τελειώνοντας ο παπάς το τελευταίο του Χριστός ανέστη είπε: Χριστός ανέστη, χωριανοί! Και του χρόνου να είμαστε καλά. Κι ο Μεγαλοδύναμος να μας φέρει καλά τ’ αδέλφια μας που πολεμάνε στο γεφύρι της Πλάκας, στο Λούρο, στην Πρέβεζα και στα Πέντε Πηγάδια..»

ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΥΡΙΒΗΛΗΣ: «Η Κεροδοσιά της Λαμπρής» «…Λοιπόν, θα μας έλεγε ο Τζανής όλη την Ακολουθία του Πάσχα, και θα ψέλναμε όλοι μαζί το Χριστός ανέστη. Θ’ ανάβαμε και τα σπαρματσέτα, να κάμουμε την κεροδοσιά να φεγγοβολήσει τ’ αμπρί. Δεύτε λάβετε φως εκ του ανέσπερου φωτός!…»

ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΕΤΣΑΛΗΣ- ΔΙΟΜΗΔΗΣ: «Τη νύχτα της Εξόδου» «Ένα χρόνο βαστούσε κιόλας η πολιορκία. Σε λίγες μέρες κλείνει ο χρόνος. Απρίλης μήνας πάλι…Ξημέρωσε Σάββατο του Λαζάρου. Τι να δεις; Όλες οι γυναίκες φορτωμένες τραβούσαν κατά τις ντάπιες… …- Καλή ψυχή, παιδιά! – Καλή ψυχή! Αποκρίθηκαν όλοι. – Να ζει το Μεσολόγγι! Έμπηξε κάποιος μια κραυγή. – Να ζει το Μεσολόγγι! Απάντησαν όλοι. Ο γερο- Καψάλης έβαλε φωτιά στο φιτίλι».

Ι.Μ.ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: «Μακρινή Ανάσταση» «… Για όλα τούτα, και για άλλα δε θυμούμαι καλά αυτή τη στιγμή, καμάρωνα κι όλο καμάρωνα στο λαμπριάτικο τραπέζι. Κι ήταν η γλυκύτερη αμοιβή της αγρύπνιας μου ο στοργικός λόγος που έπεσε από τα χείλη της μητέρας, καθώς κοίταζε τα μικρότερα αδέλφια, που είχανε σχεδόν αποκοιμηθεί στα καθίσματά τους: – Και του χρόνου, παιδί μου. Εσύ μεγάλωσες πια! Ναι, είχα μεγαλώσει μέσα σε μια νύχτα. Κι ήταν η νύχτα της Λαμπρής».

ΑΝΝΑ ΚΩΣΤΑΚΟΥ- ΜΑΡΙΝΗ: «Το Πάσχα της Αννούλας» (Εκδ. «Αρμός»). «…Λάβετε, φάγετε… όλοι πλησιάζαμε με χαρά και σεβασμό να κοινωνήσουμε το αναστημένο σώμα και αίμα του Χριστού. Μετά το αντίδωρο φεύγαμε παρέες παρέες με αναμένες λαμπάδες για να μεταφέρουμε το άγιο φως στο σπίτι, ν’ ανάψουμε το καντήλι στις εικόνες. Η Καλαμάτα στην αναστάσιμη δόξα της. Άνοιξη, ανοιχτές οι καρδιές. Παιδικό ή νεανικό Πάσχα με κρύο, ή βροχή δεν θυμάμαι’ ούτε λύπη σ’ αυτή την πιο μακριά μέρα του χρόνου, που άρχιζε στις 12 της προηγούμενης νύχτας. Στην πλατεία χωρίζαμε με την Ελένη, για να ξανασυναντηθούμε τα’ απόγευμα στον εσπερινό της αγάπης».

Τέλος, σας προτείνω ένα quiz ερωτήσεων για το Πάσχα!

Πατήστε στην εικόνα και καλή σας επιτυχία!

Το διαδραστικό παραμύθι τέχνης που ακολουθεί  είναι η πασχαλινή περιπέτεια  ενός μικρού αβγού που δεν ήθελε να βαφτεί κόκκινο , όπως τα υπόλοιπα αβγά του κοτετσιού και αποφασίζει με την βοήθεια των χελιδονιών να  ταξιδέψει σε διάφορα μέρη του κόσμου.

Σκοπός είναι τα παιδιά να γνωρίσουν με διασκεδαστικό τρόπο διάσημους ζωγράφους αλλά και να ζωγραφίζουν κάθε φορά το χάρτινο αβγό τους όπως ο καλλιτέχνης που θα μαθαίνουν μέσα από το παραμύθι. Πατήστε στην εικόνα για να αρχίσει το ταξίδι!

Όταν ο Χριστός σταυρώθηκε, ένα καφετί πουλάκι μ’ άσπρο λαιμό πέταξε πάνω από το άγιο Κεφάλι του Χριστού. Το κεφάλι Του το έσφιγγε ένα αγκάθινο στεφάνι και ένα μικρό άσπρο λουλούδι είχε ανθίσει στη βάση του Σταυρού. Το μαρτύριο του Θεανθρώπου έθλιβε το πουλί και το λουλούδι.

Έτσι το πουλάκι θέλησε ν’ απαλύνει τον πόνο του Χριστού τραβώντας ένα αγκάθι. Τότε σταλαγματιές από το αίμα του Χριστού έπεσαν στο λαιμό του πουλιού αλλά κι άλλες κύλησαν πάνω στο λουλούδι το οποίο άνοιξε αμέσως τα πέταλά του όσο πιο πολύ γινόταν για να τις δεχτεί. Μονομιάς ο λαιμός του πουλιού και τα πέταλα του λουλουδιού βάφτηκαν κόκκινα.
Έτσι, το αίμα του Χριστού χάρισε στον κοκκινολαίμη και στην παπαρούνα το κόκκινο χρώμα.

Αν θέλετε μπορείτε να κατεβάσετε σε μορφή pdf το παραμύθι!

Μπορούμε να εικονογραφήσουμε με τα παιδιά την παραπάνω ιστορία. Να δημιουργήσουμε ένα ακόμα βιβλίο για την βιβλιοθήκη μας. Τα παιδιά χρωματίζουν τις εικόνες και στη συνέχεια τις κόβουν και τις κολλούν σε άλλο χαρτί της αρεσκείας μας. Το κείμενο της ιστορίας το γράφουν και αυτό τα παιδιά κάτω από τις εικόνες με ή χωρίς τη βοήθειά μας. Συρράβουμε και το βιβλίο είναι έτοιμο.

Θα σας αποχαιρετήσω με ένα παιχνίδι ερωτήσεων σχετικά με το παραμύθι μας!

Σίγουρα θα τις απαντήσετε όλες!!

Σήμερα θα σας παρουσιάσω …το βιβλίο της Έμιλι Γκράβετ, «Ένα σωρό πράγματα» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Η Έμιλι Γκράβετ είναι Αγγλίδα συγγραφέας και εικονογράφος παιδικών βιβλίων. Έχει διακριθεί για τη δουλειά της με το βραβείο εικονογράφησης Macmillan και δύο φορές με το CILIP Kate Greenaway Medal.

Ένα ζευγάρι καρακάξες ζούνε όμορφα κι ωραία στο δάσος.
Ωσπου αποφασίζουν ότι χρειάζονται ένα ρολόι, μια σκούπα, και τελικά ένα σωρό πράγματα!
Συσσωρεύουν, συσσωρεύουν πράγματα, ως και αυτοκίνητο παίρνουν!
Το κλαδί του δέντρου τους σπάει τελικά.
Αλλά που είναι το πιο σημαντικό «πράγμα»;
Τα αυγά τους!
Ψάχνουν, ψάχνουν, ευτυχώς τα βρίσκουν.
Τι θα κάνουν τώρα με όλα αυτά τα πράγματα;
Τα χρειαζόντουσαν στ’ αλήθεια;

Ένα εξαιρετικό εικονογραφημένο παραμύθι για μικρά παιδιά για να διασκεδάσουν αλλά και να σκεφτούν τη συσσώρευση αγαθών και τις επιπτώσεις της στη ζωή μας και στο περιβάλλον.

Μέσα από αυτή τη συναρπαστική ιστορία περνά ένα διαχρονικό μήνυμα για την υπερκατανάλωση και την ανακύκλωση. Η πανέξυπνη και αστεία εικονογράφηση της Έμιλι Γκράβετ είναι γεμάτη απολαυστικές λεπτομέρειες – ακόμα και οι φόδρες του βιβλίου έχουν αξιοποιηθεί με πολύ χιούμορ.

Daily Mail