Η πόλη της Πάτρας κατά την τουρκοκρατία

από Love Teaching by Archodoula
5 λεπτά ανάγνωσης

Το 4ο εργαστήριο δεξιοτήτων εκπονείται στα πλαίσια του πολιτιστικού προγράμματος ” Πάτρα, μια πόλη με μακραίωνη ιστορία” σε συνεργασία με το τμήμα πολιτιστικών θεμάτων ΔΙ.ΠΕ. Αχαΐας και του πρώτου κύκλου εργαστηρίων δεξιοτήτων με τη θεματική ενότητα “Φροντίζω το περιβάλλον: Παγκόσμια και Τοπική Πολιτιστική Κληρονομιά” με τίτλο “Ψηλαφώντας την ιστορία της Πάτρας“.

Η πόλη βρισκόταν υπό τον τουρκικό ζυγό ήδη από το 1458. Η πόλη τότε λεγόταν Παλαιαί Πάτραι. Ο σουλτάνος Μωάμεθ Β’ έδωσε στην πόλη ειδικά προνόμια και μειώσεις φόρων, όμως δεν έγινε σπουδαίο εμπορικό κέντρο. Εκείνη την περίοδο, η Βενετία και η Γένοβα πολιόρκησαν την Πάτρα πολλές φορές αλλά ποτέ δεν εδραίωσαν την κυριαρχία τους αποτελεσματικά. Την δεύτερη Τουρκοκρατία η Πάτρα και όσες πόλεις αντιστάθηκαν γνώρισαν σφαγές και ανδραποδισμούς , παρ’όλα αυτά η πόλη αναφέρεται στις τρεις μεγαλύτερες της Πελοποννήσου.

Η Πάτρα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 εναντίον των Οθωμανών (1821-29). Ήταν η πρώτη επαναστατική εστία μαζί με την υπόλοιπη Αχαΐα και τη Μάνη. Την εποχή εκείνη η Πάτρα ήταν η μεγαλύτερη και πιο ευημερούσα πόλη της Πελοποννήσου. Το κλίμα στην Πάτρα ήταν τεταμένο ήδη από τα μέσα Φεβρουαρίου του 1821 όταν οι Πατρινοί αρνήθηκαν να καταβάλουν έκτακτες εισφορές για τον εξοπλισμό και τα πολεοφόδια του Οθωμανικού στρατού που πολεμούσε εναντίον του Αλή Πασά. Την ίδια περίοδο μέλη της Φιλικής Εταιρίας προετοίμαζαν το έδαφος για την επανάσταση στην Πάτρα.

Του Βιντσέντσο Μαρία Κορονέλλι (1650 - 1718)

Η επίσημη έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης θεωρείται ότι έγινε στο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου στην Πάτρα στις 25 Μαρτίου 1821 από επαναστάτες. Ο ορθόδοξος μητροπολίτης και μέλος της Φιλικής Εταιρίας Παλαιών Πατρών Γερμανός Γ΄, που απουσίαζε από την Πάτρα, επέστρεψε στην πόλη και ευλόγησε τον αγώνα. Την επόμενη μέρα οι ηγέτες της επανάστασης στην Αχαΐα έστειλαν στις ξένες δυνάμεις ένα έγγραφο που εξηγούσε τους λόγους της Επανάστασης. Όμως μια τουρκική δύναμη 300 στρατιωτών, κυρίως ιππικό, με διοικητή τον Γιουσούφ Πασά, που κατευθυνόταν από τα Ιωάννινα στην Εύβοια, άλλαξε πορεία και αποβιβάστηκε στην Πάτρα στις 3 Απριλίου. Οι ενισχύσεις συνέδραμαν τους Τούρκους του κάστρου, λεηλάτησαν και κατέστρεψαν την πόλη. Οι πρόξενοι των ξένων δυνάμεων που ήταν ευμενείς προς τους εξεγερμένους, ιδίως αυτοί της Σουηδίας, Πρωσίας και Ρωσίας και ο Γάλλος πρόξενος Πουκεβίλ, που είχαν προσφέρει καταφύγιο στους επαναστάτες εγκατέλειψαν την πόλη. Ο Άγγλος πρόξενος Green που τήρησε ουδέτερη στάση αρνούμενος να δεχτεί Έλληνες στο προξενείο του και ο Γάλλος πρόξενος Πουκεβίλ στις αφηγήσεις τους περιγράφουν τα γεγονότα και την έκταση της καταστροφής ως τρομακτική. Το άτακτο και άοπλο επαναστατημένο πλήθος δεν μπορούσε να προτάξει σοβαρή αντίσταση. Μια πιθανή εξαίρεση ήταν ο Καρατζάς, ένας ντόπιος τσαγκάρης ο οποίος με τους άντρες του απέτρεψε τουρκικές επιθέσεις στα γύρω χωριά. Τελικά οι Τούρκοι οχυρωμένοι στο φρούριο κράτησαν ως το 1828.

Η Πάτρα απελευθερώθηκε στις 7 Οκτωβρίου 1828 από το γαλλικό εκστρατευτικό σώμα στην Πελοπόννησο με διοικητή τον στρατηγό Μαιζών. Το 1829 ο τότε κυβερνήτης της Ελλάδας, Ιωάννης Καποδίστριας υιοθέτησε ένα πολύ φιλόδοξο πολεοδομικό σχέδιο –για την πόλη που ήταν ακόμα σε ερείπια- το οποίο συνέταξε ο μηχανικός του γαλλικού στρατού Σταμάτης Βούλγαρης. Το σχέδιο δεν υλοποιήθηκε μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα και τότε μόνο ύστερα από μεγάλες προσαρμογές ώστε να ανταποκρίνεται στα συμφέροντα των ισχυρών κτηματιών. Η Πάτρα αναπτύχθηκε ως το δεύτερο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της Ελλάδας μετά την Αθήνα στα τέλη του 19ου αιώνα.

Η εκκλησία του Παντοκράτορα ως τζαμί επί Τουρκοκρατίας. (Χαρακτικό E.Finden). Δημοτική Βιβλιοθήκη Πατρέων.
Η εκκλησία του Παντοκράτορα ως τζαμί επί Τουρκοκρατίας. (Χαρακτικό E.Finden). Δημοτική Βιβλιοθήκη Πατρέων.

Το 1532 οι Ισπανοί με τη βοήθεια των υπoδούλων εκδιώχνουν τους Τούρκους, αλλά το 1533 οι Τούρκοι την ανακαταλαμβάνουν και προβαίνουν σε σφαγές και λεηλασίες.

Στις 7.10.1571 διεξήχθη ανοιχτά του Πατραϊκού κόλπου, κοντά στις Εχινάδες νήσους, η «Ναυμαχία της Ναυπάκτου», όπου ο «Ιερός Συνασπισμός» των Ισπανών και Ενετών, καταναυμαχεί τον Οθωμανικό στόλο. 

Ναυμαχία Ναυπάκτου 7 Οκτωβρίου 1571
Ναυμαχία Ναυπάκτου Ανώνημος

Η Πάτρα το 1572 υποδουλώθηκε ξανά στους Τούρκους, πληρώνοντας με αίμα τις εξεγέρσεις. Από το 1687 έως το 1715, η Πάτρα περιέρχεται στους Ενετούς και στη συνέχεια πάλι στους Τούρκους. 

Από το 1715 αρχίζει η δεύτερη περίοδος της Τουρκοκρατίας, με δραματική μείωση του πληθυσμού της πόλης ένεκα των αλλεπάλληλων λεηλασιών. 

Το 1770 με τα Ορλωφικά, την αποτυχημένη επανάσταση των Ελλήνων που υποκινήθηκε από τους Ρώσους εναντίον των Οθωμανών κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πολέμου (1768-74), η πόλη δέχεται ένα ακόμα πλήγμα, ενώ ισοπεδώνεται ο ναός του Αγίου Ανδρέα.

Επιχειρήσεις των Ελλήνων επαναστατών (περίπου 1770) - Ορλωφικά

Πατήστε εδώ για να διαβάσετε περισσότερες λεπτομέρειες από την πτυχιακή εργασία της φοιτήτριας Ζησιμοπούλου, Βασιλική από το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών της Ρόδου “H Πάτρα από την αρχαιότητα ως την περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας”.

Padlet: Περπατώντας στους ιστορικούς δρόμους του κέντρου των Πατρών

Στη συνέχεια, αφού μελετήσαμε τα ιστορικά στοιχεία για την ιστορία της πόλης των Πατρών συνδέσαμε διαθεματικά το εργαστήριο δεξιοτήτων με το μάθημα της Ιστορίας και αναλάβαμε μέσω της ομαδοσυνεργατικής μεθόδου να γνωρίσουμε και να μελετήσουμε τους δρόμους του ιστορικού κέντρου της Πάτρας και της Άνω Πόλης των Πατρών. Συμβουλευθήκαμε το βιβλίο “Πάτρα Ονομάτων επίσκεψις” από την έκδοση του Εθνικού Κήρυξ Πατρών.

Για τον σκοπό αυτό θα χρησιμοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες και θα δημιουργήσουμε ομαδοσυνεργατικά μέσω υπολογιστή ένα padlet. Το padlet επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς και στους μαθητές να συλλέγουν πληροφορίες από το διαδίκτυο και να τις αναρτούν πάνω στον ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων!

Τι λέτε; Πάμε να το δοκιμάσουμε; Πιστεύω θα σας αρέσει!

Δείτε πατώντας εδώ τα βήματα για να προσθέσετε τη δική σας ανάρτηση στο padlet.

You may also like

Γράψτε ένα σχόλιο

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.

Are you sure want to unlock this post?
Unlock left : 0
Are you sure want to cancel subscription?

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More